Adviescommissies van leraren gaan straks controleren of andere leraren voldoen aan de eisen van het lerarenregister. Wie niet voldoet aan de criteria kan het recht verliezen om onderwijs te geven.
Volgens de wet op het lerarenregister, die per 1 augustus 2017 van kracht is, moeten leraren jaarlijks voldoende scholingsactiviteiten verrichten om hun inschrijving in het register te behouden. Het is de bedoeling dat om de vier jaar wordt gecontroleerd of de leraar nog voldoet aan de eisen. De leraar die niet voldoende actief is geweest, krijgt een aantekening in zijn register. Als vier jaar later de leraar nog niet voldoende heeft gedaan aan scholing, verliest de leraar zijn inschrijving. Hij is dan geen registerleraar meer en mag geen les meer geven.
Criteria
Het Besluit Lerarenregister, dat nu is vrijgegeven voor internetconsultatie, regelt op welke wijze de herregistratiecriteria worden vastgesteld. Het is de bedoeling dat de beroepsgroep zelf (dus de docenten) deze criteria gaan opstellen. Het kan bij de eisen voor herregistratie gaan om cursussen, maar ook om activiteiten binnen de school of om zelfstudie. De komende tijd gaan docenten hier voorstellen voor ontwikkelen. De nog in te stellen deelnemersvergadering van de Onderwijscoöperatie – bestaande uit leraren – zal de voorstellen goed moeten keuren. Uiteindelijk stelt de minister, op basis van de voorstellen van de beroepsgroep, de criteria definitief vast.
Adviescommissies
Het besluit om een leraar een ‘aantekening’ of andere sanctie op te leggen, wordt formeel genomen door de minister van Onderwijs. De minister laat zich hierbij echter adviseren door ‘adviescommissies’. Deze commissies, bestaande uit leraren, controleren of leraren voldoen aan de registercriteria en geven zo nodig het advies aan de minister om een aantekening in het lerarenregister te plaatsen. De leraar die zo’n aantekening boven het hoofd hangt, kan bezwaar maken. De minister kan, alvorens hij een besluit neemt, ervoor kiezen het schoolbestuur te horen.
Werkgevers
Er is al met al een centrale rol weggelegd voor de docenten, bij het opstellen van de criteria en bij het adviseren over mogelijke sancties. Volgens het Besluit moeten de docenten wel zorgen voor draagvlak bij schoolbesturen en schoolleiders. De beroepsgroep moet de sectorraden dus tijdig betrekken bij het opstellen van de herregistratiecriteria en de valideringsregels. Deze laatste regels bepalen wanneer een scholingsactiviteit meetelt voor het register.
Zelfregulering
In de toelichting bij het Besluit wordt aangegeven dat dit de eerste stap is op weg naar een zelfregulerende beroepsgroep. Uiteindelijk doel is dat de beroepsgroep zelf bepaalt aan welke criteria registerleraren moeten voldoen en ook zelf controleert of leraren voldoen aan de eisen. Einddoel is ‘dat de beroepsgroep in staat is tot het dragen en onderhouden van een conformiteitsbeoordelende instantie, die daartoe wordt geaccrediteerd en daarmee voldoet aan de benodigde bestuursrechtelijke normen op het vlak van legitimiteit en zorgvuldigheid van beoordeling en besluitvorming.’ Dit einddoel is volgens de nota van toelichting op korte termijn nog niet haalbaar.
Het Besluit Lerarenregister is vrijgegeven voor internetconsultatie. Iedereen kan zijn reactie geven tot eind mei.