Sinds dit jaar is de MBO Brigade actief. De brigade, bestaande uit deskundigen uit diverse hoeken, wil scholen helpen bij innovatie van het onderwijs. Waar mogelijk ruimt de brigade overbodige regels op. Bijvoorbeeld over de onderwijstijd.
Tijdens een ‘broedplaats’ van de MBO Brigade in Zwolle komt een casus van het Zone.College aan de orde. Deze school, vorig jaar ontstaan uit een fusie van AOC Oost en Groene Welle, heeft de ambitie om het onderwijs zoveel mogelijk bij bedrijven door experts te laten plaatsvinden. In de nieuwe opleiding Varkenshouderij (BOL, niveau 3 of 4) wordt het onderwijs voor een groot deel verzorgd op zes geselecteerde varkenshouderijen. Daar krijgen de leerlingen les van de ondernemers zelf, bijvoorbeeld over onderwerpen als hygiëne of energieneutraal ondernemen. Het Zone.College traint de ondernemers, maar van een formele lesbevoegdheid is geen sprake.
In de praktijk
Wel zijn docenten op afstand beschikbaar voor hulp en assistentie. Jennifer Wessels Boer, die het Zone.College adviseert over deze vorm van onderwijs: ‘Wij zijn ervan overtuigd dat deze studenten het vak het beste in de praktijk leren. Beroepsonderwijs binnen vier witte muren gaat het niet meer worden. Het werk in de varkenshouderij verandert zo snel, dat is vanuit een schoolgebouw onmogelijk bij te houden. Ook de noodzakelijke theorie leren jongeren het beste van ondernemers die actueel bijgeschoold zijn en dagelijks werken met de nieuwste technologieën. Varkenshouders, studenten en ouders zijn super enthousiast: deze vorm van onderwijs heeft de toekomst.’
Onderwijstijd
Met het nieuwe onderwijsconcept lijkt het Zone.College op het eerste oog niet te voldoen aan de regels voor begeleide onderwijstijd. De varkenshouders hebben immers geen tweedegraads lesbevoegdheid, terwijl ze wel zelfstandig les geven op hun bedrijf. Reden voor de school om dit probleem voor de leggen aan de MBO Brigade. In de gesprekken met de brigadiers zijn diverse oplossingen aan bod gekomen. Zo zou het onderwijs dat verzorgd wordt op de bedrijven aangemerkt kunnen worden als stage. Maar dat is niet wat het Zone.College wil. Jennifer: ‘Dit is onderwijs, het is geen stage. Het is voor de toekomst van groot belang dat deze manier van lesgeven erkend wordt als volwaardig onderwijs.’
Kwaliteitsborging
Volgens Jérôme Smits van het ministerie van Onderwijs is belangrijk waar de regels voor onderwijstijd eigenlijk voor bedoeld zijn. ‘De urennorm is geen doel op zich’, legt hij uit. ‘Uiteindelijk gaat het om het verzorgen van goed onderwijs. Cruciaal is dat de school kan borgen dat de onderwijskwaliteit op orde is. Dat kan bijvoorbeeld door duidelijke afspraken te maken over de begeleiding van de ondernemers die onderwijs verzorgen. En door een goede vorm van evaluatie in te bouwen. Als de Onderwijsinspectie vragen stelt, moet je kunnen uitleggen waarom dit verantwoord onderwijs is en hoe je de kwaliteit borgt. Als je een goed verhaal hebt, is er veel mogelijk.’
Lef
Volgens Smits is het belangrijk dat scholen met een zekere mate van lef naar onderwijsinnovatie durven te kijken. De belangrijkste vraag is ‘hoe maak ik goed onderwijs’ en niet ‘hoe voldoe ik aan de regels’. Als de brigade een klein duwtje in de rug kan geven, is dat zeker nuttig. Voor het Zone.College was er al met al voldoende reden om dit jaar de nieuwe opleiding te beginnen. De eerste ervaringen – de opleiding is net begonnen – zijn ronduit positief.
Foto: Marco Slot
Lees ook: MBO-Brigade helpt overbodige regels op