COLUMN | ‘(…) werkt nu als adviseur bij (…). Feliciteer hem met deze promotie!’
Vooropgesteld: ik gun iedereen succes in zijn werk, een beter salaris, betere arbeidsomstandigheden. Zonder meer. Maar ik vertik het om deze collega te feliciteren. Echt. Ik doe het niet meer. Waarom niet? Omdat hij stopt met lesgeven. En iets anders gaan doen dan lesgeven binnen een school wordt gezien als ‘promotie’. Me zolen. Het is demotie, sterker nog, het is je reinste armoe.
Dit is natuurlijk niet iets exclusiefs voor het onderwijs. ‘Het lijkt wel alsof elke politieagent tegenwoordig overal wil zijn, behalve op straat’, zei een politieagent laatst tegen mij. Om er vervolgens aan toe te voegen dat hij ook niet meer zo vaak op straat is, ‘want dat heb ik wel een beetje gehad’. Nou ja, het zal voor meer beroepen gelden.
Het begint epidemische vormen aan te nemen, dat onderwijsmijdend gedrag. Als ik voor elke keer dat ik ‘…maar ik geef niet zoveel les meer’ een collega zou mogen aannemen, was er geen lerarentekort meer. Onderwijs anno 2025 grossiert in onderwijskundigen, adviseurs en projectleiders. En het ergste is: er wordt status aan ontleend. Lesgeven is voor losers, degenen die de boot hebben gemist. Dat is de reden dat ik zo vaak de vraag ‘Sta je nog veel voor de klas?’ krijg. Want als vijftiger nog steeds het verschil tussen voltooid deelwoord en tegenwoordige tijd uitleggen aan onwillige jongvolwassenen, dan doe je vast iets fout.
Even voor de duidelijkheid: ik heb vaak genoeg op die boot uit het klaslokaal kunnen springen. En ik realiseer me dat het niet iedereen gegeven is om vol energie elke dag weer les te geven. Maar misschien moeten we naar een daadwérkelijke herwaardering van het lesgeven toe. Onderwijs is topsport, toch? Zullen we die vergelijking eens doortrekken? ‘Het kapitaal dient op het veld te staan’, werd ooit bij een voetbalclub gezegd – waar momenteel heel wat kapitaal op het veld staat dat niet presteert, maar dat is een ander verhaal. In het onderwijs staat het kapitaal bepaald niet op het veld. Het zit langs de lijn. Overigens verdien ik méér dan genoeg, hoor. Het kapitaal moet naar de leslokalen, de methodes, de leermiddelen.
Niet lang geleden werd ik nog uitgemaakt voor ‘lesboer’. Enfin, ik heb zojuist ‘verstokte en trotse lesboer’ aan mijn LinkedIn-profiel toegevoegd.