COLUMN| Vorige week had ik een gesprek met Sabine (43 jaar), een student van mij op Fontys, die sinds dit schooljaar werkt als docent. Ze besloot voor de zomer dat het tijd was voor wat anders.
Werken in het onderwijs leek haar wel wat. Ze had weleens stagiaires begeleid binnen het bedrijf waar ze werkte en dat ging haar goed af, dus ze besloot een vmbo-school in de buurt te mailen voor meer informatie. Binnen een week kreeg ze een reactie en mocht ze op gesprek komen. Een gesprek dat vanuit haar vooral informatief bedoeld was, werd direct een sollicitatiegesprek en na dit gesprek werd haar meteen een baan aangeboden voor na de zomervakantie. Er ging een docent met zwangerschapsverlof en de school had nog geen vervanger, dus dit leek hen een goede oplossing. Tijdens de zomer keek Sabine TED Talks en las ze informatie op internet in de hoop dat dit voldoende zou zijn om les te kunnen geven.
Tijdens haar eerste werkdag kreeg ze het rooster en wat lesboeken van haar leidinggevende en mocht ze meteen beginnen. Haar rooster stond vol, ze gaf twee verschillende vakken en vanaf het eerste moment deed ze haar uiterste best om er iets moois van te maken. Haar collega’s stonden altijd klaar voor korte vragen, maar omdat hun roosters ook vol zaten, was er geen sprake van een goede begeleiding.
In oktober nam ze ontslag…het ging niet meer. De lessen verliepen rommelig, ze had een leuke klik met de leerlingen, maar opletten en werken deden ze niet. Ze maakte lange dagen. Er waren veel onduidelijkheden en twijfels en in oktober was ze gesloopt, verdrietig en onzeker.
Gelukkig kwam ze op een verjaardag iemand tegen, die werkte op een mbo-school. Hij vertelde enthousiast over zijn werk en overtuigde haar om niet op te geven en bij zijn school te solliciteren. Dankzij hem besloot ze het onderwijs nog één kans te geven. De school waar ze werkt heeft haar direct aangemeld voor een pedagogisch didactisch getuigschrift (PDG-)traject bij Fontys. Van de school krijgt ze ruimte om de opdrachten voor het getuigschrift uit te werken. Ze geeft één vak en heeft veel minder lesuren dan op de vmbo-school waar ze weg was gegaan. Ze heeft een vast aanspreekpunt waar ze altijd met vragen terecht kan.
‘Eindelijk wat praktische tips, theoretisch kennis en wat meer ruimte en begeleiding waardoor ik met meer zelfvertrouwen voor een groep sta’, vertelde ze. Het enige nadeel: deze mbo-school heeft een introductietraject, gegeven door medewerkers die al jaren zelf niet meer voor de klas staan. De inhoud van het traject is voor elke nieuwe docent, ongeacht de ervaring, gelijk. Hierdoor voelt het als een verplichte bijeenkomst, waar ze weinig aan heeft en waar de veiligheid niet is gewaarborgd. Haar oplossing: een op maat gemaakt traject (persoonlijke ontwikkeling), gegeven door mensen van buitenaf (veiligheid) met veel werkervaring (begrip en praktische tips).
Moraal van dit verhaal? Lesgeven is een vak, een belangrijk vak waarmee je het verschil kunt maken in iemands leven. Een vak dat je niet kunt uitoefenen zonder de juiste kennis, begeleiding en ruimte om het te leren. Onbevoegde leraren voor de klas zetten is dus alleen mogelijk onder deze voorwaarden. Je laat een stukadoor toch ook niet je huis doen zonder dat hij een opleiding en de juiste begeleiding heeft gehad? Een tandarts laat je ook niet zomaar je tand trekken zonder de juiste opleiding en begeleiding? Zo is dat ook bij leraren! Samen kunnen we ervoor zorgen dat leraren met voldoende kennis en zelfvertrouwen in het onderwijs blijven werken. www.blijfinhetonderwijs.nl
Kirsten Cuppen is docent Nederlands aan het ROC van Tilburg.