De mbo-scholen werken hard aan de professionalisering van docenten, instructeurs en managers. Positief is dat de onderwijsteams in toenemende mate een centrale positie krijgen. Dat blijkt uit de vervolgrapportage van MBO15 over de professionaliseringsinspanningen van de scholen.
In november 2011 hebben de mbo-scholen een bestuursakkoord gesloten met de staatssecretaris van OCW over de professionalisering van hun medewerkers. In dit akkoord zijn afspraken gemaakt over het verhogen van het bekwaamheidsniveau van docenten, instructeurs en managers via gerichte scholing. Alle scholen hebben naar aanleiding van dit akkoord een professionaliseringsplan opgesteld, met ambities voor de professionalisering van het onderwijspersoneel in de periode 2012-2015. Concreet gaat het bijvoorbeeld om het verhogen van het aantal masteropgeleide docenten, de verbetering van het HRM-beleid en de kwaliteitsontwikkeling van teams. Afgesproken is dat het programmamanagement MBO15 de voortgang van de professionaliseringsinspanningen volgt en de scholen hierover individuele (vertrouwelijke) adviezen geeft.
Daarnaast brengt MBO15 ook een generieke rapportage uit over de algehele voortgang van de professionalisering op de mbo-scholen. Eerder verscheen de rapportage ‘De basis op orde, de lat omhoog’. De rapportage ‘HRM op orde en de professionaliseringslat omhoog, het vervolg’ is in augustus verschenen.
Positief
Over de algemene voortgang is de rapportage positief: het onderwerp professionalisering staat hoog op de agenda van de scholen. De bestuurders van de scholen zijn zich over het algemeen bewust van de noodzaak de professionalisering gedegen aan te pakken. De meeste scholen werken gestructureerd aan hun professionaliseringsagenda. Naast koplopers zijn er uiteraard ook achterblijvers: scholen die niet veel verder komen dan ‘algemene scholing’ en weinig urgentiebesef tonen. Het gaat hier volgens de rapportage om ongeveer 10 procent van de scholen.
Veel scholen hebben een begin gemaakt met het in positie brengen van de onderwijsteams. Het gaat bij professionalisering niet alleen om de vaardigheden van de individuele medewerker maar ook om het versterken van het team als geheel. Met behulp van teamscans kunnen de sterke en zwakke punten van het team in beeld worden gebracht. Bij de professionalisering is dan nadrukkelijk aandacht voor de rol van instructeurs en gastdocenten. Ook de vaardigheden op het gebied van samenwerken zijn belangrijk voor het functioneren van het team. De professionalisering kan gekoppeld worden aan de inhoudelijke teamplannen. In algemene zin constateert de rapportage dat het besef dat onderwijsteams de backbone van de mbo-school vormen sterk is toegenomen.
Aanbevelingen
De rapportage eindigt met enkele aanbevelingen aan de minister en aan de scholen. De belangrijkste aanbeveling is om de komende jaren vast te houden aan ingezette koers. De nieuwe ‘Lerarenagenda’ die het ministerie binnenkort lanceert zou geen nieuwe eisen aan de scholen moeten bevatten, de scholen zijn immers druk bezig met hun professionaliseringsplannen. De rapportage geeft aan de scholen het advies om de professionaliseringsplannen nadrukkelijk te koppelen aan de andere vernieuwingen binnen het mbo-onderwijs. Het gaat daarbij om de veranderingen als gevolg van het actieplan Focus op Vakmanschap en de vernieuwing van de kwalificatiestructuur.
Lees de rapportage: Professionalisering mbo ‘De lat omhoog’
(september 2013)