Toch verplicht examen burgerschap voor mbo-studenten?

Minister Dijkgraaf wil toch een examen burgerschap voor alle mbo-studenten. Als het aan de minister ligt wordt dit examen vanaf 2026 ingevoerd.

Eerder verzette Dijkgraaf zich nog hardnekkig tegen een verplicht examen burgerschap. Een half jaar geleden drongen veel Kamerleden in navolging van een commissie van experts juist wel aan op een examen. Zonder zo’n examen zouden studenten het vak niet serieus nemen. Dijkgraaf wilde aanvankelijk niet verder gaan dan een ‘passende resultaatverplichting’. Een verplicht examen vond hij een brug te ver.

Portfolio

Een half jaar later is Dijkgraaf van mening veranderd. Hij pleit nu toch voor een verplicht (instellings)examen burgerschap. Als argument gebruikt hij dat gebleken is dat het examen ook ingevuld kan worden met een portfolio. Zo’n portfolio kan bestaan uit een verzameling van bijvoorbeeld praktijkopdrachten en presentaties. Het argument bevreemdt een beetje: al in het advies over burgerschap werd de optie van een portfolio-examen genoemd. Een citaat uit dit advies: ‘Een instellingsexamen zou kunnen bestaan uit een portfolio-examen, een schriftelijke toets, een presentatie, een criteriumgericht interview – of een combinatie daarvan. Hierbij kan ook de praktijk een rol krijgen, in de beroepscontext of in de vorm van maatschappelijke activiteiten.’

Wetswijziging

Dijkgraaf wil de examenplicht bij burgerschap via een wetswijziging regelen. Bij deze wetswijziging wordt ook de inhoud van het burgerschapsonderwijs nader vastgelegd. De wet zou begin 2025 moeten worden ingediend bij de Tweede Kamer. De nieuwe regels zouden dan vanaf het studiejaar dat in augustus 2026 begint van kracht moeten worden.

Onbegrijpelijk

De MBO Raad is niet blij met de verplichte examinering. De brancheorganisatie van mbo-scholen noemt het onbegrijpelijk dat mbo-studenten zo’n examen moeten afleggen, terwijl studenten van hbo of universiteit dit niet hoeven. Voorzitter Adnan Tekin: ‘De minister heeft zijn mond vol van de waaiergedachte, maar deze maatregel past daar niet bij. Zeker gezien het nieuws van de afgelopen periode, waarbij sommige studenten uit het hoger onderwijs ook echt wel een lesje burgerschap zouden kunnen gebruiken. Blijkbaar worden studenten uit het hoger onderwijs wel automatisch als geslaagde burgers beschouwd.’

Lees hier de brief van minister Dijkgraaf over het examen burgerschap

Lees ook: Tweede Kamer pleit voor verplicht examen burgerschap