‘Vroege uitsortering van leerlingen en een gebrek aan leven lang leren schaden het ideaal van gelijke kansen voor iedereen’, aldus Jan van Zijl tijdens een symposium ter gelegenheid van zijn afscheid als voorzitter van de MBO Raad.
Tijdens het symposium wierp feestredenaar Alexander Rinnooy Kan twee bakstenen de zaal in. In de eerste plaats moet volgens de D66-senator in het voortgezet onderwijs het keuzemoment voor het schooltype (vwo, havo of vmbo) verschoven worden naar de leeftijd van 15 jaar. En om leven lang leren te stimuleren moet een vorm van vraagfinanciering in het mbo geïntroduceerd worden.
Middenschool
Volgens Rinnooy Kan ligt ondertussen wetenschappelijk vast dat door late selectie het rendement van het onderwijs beter wordt. Als kinderen langer bij elkaar op school zitten, helpen ze elkaar, zonder dat dit ten koste gaat van de ontwikkeling van de meest getalenteerden. Er is daarom, aldus Rinnooy Kan, ‘veel te zeggen voor een goede middenschool’.
Leven lang ontwikkelen
Om het ideaal van leven lang leren eindelijk goed van de grond te krijgen, is een structuurwijziging nodig: vraagfinanciering. ‘Eén keer diep ademhalen en het gewoon doen’, was het advies van Rinnooy Kan. Tweede gastspreker Frank Kalshoven, directeur van de Argumentenfabriek, voegde hier een concreet voorstel aan toe: geef alle jongeren die geen hoger onderwijs hebben genoten een scholingsvoucher van € 15.000. Lerenden kunnen kiezen of zij het geld besteden bij een publieke of private opleider. Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, plaatste wel enkele vraagtekens bij zo’n open bestel: ‘We moeten goed kijken of we op deze manier de publieke middelen wel goed besteden. Veel van wat Rinnooy Kan voorstelt, kan ook zonder marktwerking. Bijvoorbeeld door de deeltijdstudies in het publieke hoger onderwijs flexibeler te maken: modulair en locatie-ongebonden, dat mag nu nog niet.’
Nieuw kabinet
De voorstellen van Rinnooy Kan en Kalshoven konden op veel steun rekenen van de bezoekers. Ook minister Bussemaker was positief: ‘We moeten niet bang zijn voor de middenschool. Het advies van de commissie-Dijsselbloem mag niet leiden tot een verbod op nadenken. Wel moet een eventuele stelselwijziging in goede banen geleid worden. Een mooie klus voor een nieuw kabinet.’ In zijn slotwoord noemde Jan van Zijl het voorzitterschap van de MBO Raad ‘de mooiste baan’ die hij gehad had. Hij sprak de hoop uit dat een nieuw kabinet daadwerkelijk werk gaat maken van latere selectie en leven lang leren.
Lees hier de 5 oproepen van de mbo-scholen aan een nieuw kabinet.