Om dalende studentenaantallen op te vangen krijgen mbo-scholen meer mogelijkheden om met scholen uit het voortgezet onderwijs samen te werken. Vakscholen en aoc’s heten straks beroepscolleges.
Dat staat in het wetsvoorstel ‘Bestuurlijke harmonisatie beroepsonderwijs’ dat minister Van Engelshoven heeft ingediend bij de Tweede Kamer. Belangrijkste doel van de wet is scholen meer mogelijkheden te geven om de gevolgen van krimp op te vangen. Volgens voorspellingen zullen er in 2033 zo’n 70.000 minder mbo-studenten zijn dan nu. In sommige regio’s wordt een krimp van 30% verwacht. Zo’n scherpe daling kan gevolgen hebben voor het voortbestaan van scholen.
Breed aanbod
Om een breed onderwijsaanbod in alle regio’s in stand te houden kan het voor mbo-scholen nodig zijn om nauwer samen te werken met scholen voor voortgezet onderwijs. Veel mbo-scholen kennen ook al zo’n samenwerking. Zoals de aoc’s (de groene mbo-scholen), die zelfs verplicht zijn om ook voortgezet onderwijs aan te bieden.
Bestuursoverdracht
De wet wil het voor alle mbo-scholen eenvoudiger maken om met vo-scholen samen te werken. Bij een bestuurlijke fusie of ‘fusie met behoud van eigenheid’ wordt voortaan gesproken van bestuursoverdracht. Zo’n bestuursoverdracht is ook mogelijk tussen twee mbo-scholen. Op dit moment is een fusie tussen een roc en een aoc niet mogelijk, omdat een aoc voortgezet onderwijs moet aanbieden en een roc niet.
Beroepscolleges
In de toekomst zijn er nog twee soorten mbo-scholen. In de eerste plaats scholen met een breed aanbod van opleidingen, de huidige roc’s. Daarnaast scholen die zich richten op één sector, bijvoorbeeld het groene onderwijs. Deze sectorale scholen, waaronder ook de vakcolleges, heten straks formeel ‘beroepscolleges’. Ook nu al is er duidelijk sprake van twee verschillende soorten instellingen. Vakinstellingen en aoc’s bieden gemiddeld zo’n twintig opleidingen aan, terwijl aan de meeste roc’s meer dan honderd verschillende opleidingen zijn te volgen.
Verticale scholengemeenschap
Scholen krijgen daarnaast de mogelijkheid om een ‘verticale scholengemeenschap’ op te richten. Zo’n scholengemeenschap biedt zowel voortgezet onderwijs (vmbo) als beroepsonderwijs (mbo) aan. Tot spijt van de MBO Raad mag het volgens het wetsvoorstel expliciet niet gaan om havo en vwo. Volgens de MBO Raad betekent dit verbod een belemmering voor samenwerking, omdat veel vo-scholengemeenschappen ook havo en vwo aanbieden. Bij de behandeling van de wet zou de Tweede Kamer dit punt nog kunnen wijzigen.