Andrea Kaim merkt dat studenten steeds meer moeite hebben met het begrijpen van geschreven tekst. Straattaal vervangt echte taal, waarbij studenten het steeds lastiger vinden om de reguliere spelling te gebruiken. ‘Studenten denken bij de overgang naar het mbo af te zijn van Nederlands en rekenen.’
Zelf stond Andrea Kaim, nu bestuurder van Curio, tien jaar voor de klas. Daar gaf ze onder andere Nederlands, ‘een hartstikke mooi vak.’ Maar de docenten Nederlands op het mbo zijn volgens Kaim niet te benijden. ‘In het mbo gaan we ervan uit dat er een fundament ligt van basisvaardigheden. Is dat er niet, dan is het beroepsonderwijs erg zwaar voor deze studenten. En dus ook voor docenten.’
Analfabeet
Kaim vindt het zorgelijk hoeveel jongeren functioneel analfabeet zijn, zoals is benoemd in de Staat van het Onderwijs. En ook op Curio is begrijpend en kritisch lezen voor studenten een probleem. ‘Onze studenten hebben moeite met het verwerken van geschreven informatie. Een opgave uit een tekst halen, is voor veel studenten echt moeilijk. De schrijfvaardigheden zien we helaas ook achteruit gaan en dat komt door het vele gebruik van de mobiele telefoon. Straattaal vervangt de echte taal. ‘Me moeder’ bijvoorbeeld, of geen onderscheid maken tussen ‘er was eens’ en ‘er was is’. Als je de basisvaardigheden niet op orde hebt, heb je er op het mbo last van.’
Ondermaats
Is het gebrek aan basisvaardigheden ook een probleem in de beroepscontext? Kaim krijgt van werkgevers terug dat de schrijfvaardigheden soms ondermaats zijn. ‘Maar wat eruit springt is niet goed kunnen telefoneren. De juiste toon, professionele houding, dat is echt een aandachtspunt. Werkgevers zijn vaak wel onder de indruk van de digitale vaardigheden van studenten. Wat dat betreft is het ook de tijd waarin we leven.’
Herstelonderwijs
Aan de minister zou Kaim willen meegeven te zorgen voor een minimaal aantal uren Nederlands en rekenen in het programma. ‘Dat moet op elke opleiding aan de orde zijn. Daarnaast moeten er afspraken komen tussen vmbo en mbo zodat elke student een goede basis heeft voor het mbo. Ik deel de opmerking van AdnanTekin: het mbo is geen herstelonderwijs. Maar om studenten te laten slagen in het beroepsonderwijs, moeten wij wel gaan herstellen.’
Ouderen
‘Overigens zijn taal, rekenen en digitale vaardigheden niet alleen van belang voor jonge studenten. Curio is een opleider voor 10 tot 67 jaar. Zonder basisvaardigheden is arbeidsmarktfit blijven niet mogelijk. Dat is aan de orde voor een hele grote groep mensen. Vanuit het perspectief van een leven lang ontwikkelen is het belangrijk ook naar de basisvaardigheden van deze groep te kijken.’