‘Big data inzetten om onderwijs te verbeteren’

Hans Schutte, voormalig bestuurder van onder andere ROC Nijmegen en ROC van Twente, werd vijf jaar geleden directeur-generaal bij het ministerie van Onderwijs. Nu stapt hij over naar DUO in Groningen. Vijf vragen aan een rasoptimist.

Hoe is achteraf de overgang naar het ministerie bevallen?
‘Heel goed. Al was de overgang wel groot. Jarenlang was ik als schoolbestuurder in Amsterdam, Nijmegen en Twente dagelijks bezig om het onderwijs beter te maken. Dat betekende veel contact met studenten en docenten. Het ministerie in Den Haag is een totaal andere wereld. Het was voor mij heel leerzaam om deze kant een keer mee te maken. Den Haag heeft echt zijn eigen dynamiek.’

Het ministerie staat ver af van de dagelijkse praktijk?
‘Natuurlijk is de afstand tot het veld groot. Ik heb wel geprobeerd om beide werelden dichter bij elkaar te brengen. Bijvoorbeeld door de MBO-tour, waarbij de minister op allerlei plekken in het land gesprekken heeft gevoerd met studenten en docenten. Wat ook heel goed werkt is dat medewerkers van het ministerie hun werk combineren met een baan op school. Zo proberen we op het ministerie “van buiten naar binnen” te werken.’

Hoe staat het mbo er eigenlijk voor?
‘Het mbo heeft zich de afgelopen jaren enorm goed ontwikkeld. Dat blijkt uit tal van indicatoren: het aantal zwakke opleidingen is afgenomen, de schooluitval is spectaculair gedaald en – heel belangrijk – de studenttevredenheid is toegenomen. Je kunt echt stellen dat over de hele linie de kwaliteit van het beroepsonderwijs is toegenomen.’

Wat kan nog beter?
‘Opvallend is dat mbo-afgestudeerden over het algemeen snel werk vinden. Kennelijk is de afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt nog niet zo slecht. Toch ligt daar voor de toekomst de grootste uitdaging. We leiden nu op voor beroepen die eigenlijk nog niemand kent. Door ontwikkelingen als robotisering veranderen beroepen razendsnel. Het is daarom belangrijk om in de opleiding nog meer aan de ontwikkeling van brede skills te werken. Het gaat dan om vaardigheden als samenwerken, netwerken en zelfkritisch zijn. Bij het competentiegericht onderwijs ging het inderdaad ook om dat soort vaardigheden, maar misschien ging het toen allemaal nog wat te snel.’

Gaat het mbo de komende jaren nog iets van Hans Schutte horen?
‘Ook bij DUO zal ik me blijven inzetten om het onderwijs te verbeteren. DUO zit op een enorme berg data. Ik zou die gegevens graag inzetten voor onderwijsverbetering. Bij de aanpak van schooluitval heeft het goed gewerkt om regionale gegevens inzichtelijk te maken. Ik denk dat er nog veel informatie beschikbaar is bij DUO die scholen kan helpen gerichte maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld door gegevens te verzamelen over de spilfunctie van het mbo tussen het vmbo en het hbo. Hoe verloopt die doorstroming in de verschillende regio’s en in de verschillende sectoren? In pilots willen we onderzoeken hoe we de ‘big data’ van DUO kunnen inzetten om regio’s te helpen het onderwijs te verbeteren. Dat is voor mij een enorm mooie uitdaging. Het mbo is nog niet van me af!