Stel de docent centraal

Onze columnist Kirsten Cuppen heeft een heldere boodschap voor teamleiders en directeuren van scholen: stel de docent centraal!

Beste teamleiders/directeuren,

Van gelukkige docenten leer je de mooiste dingen. Daarom zou niet de student, maar de docent centraal moeten staan binnen elke school. In deze column deel ik een aantal tips.

Het onderwijs zou een voorbeeld mogen nemen aan het bedrijfsleven. Ben je excellent in je werk, dan wil het bedrijf je graag belonen. Zo moet dat in het onderwijs ook. Behaal je goede resultaten met je klassen en ben je een voorbeeld voor andere docenten? Kom je als ‘beste’ docenten uit de bus na panelgesprekken met leerlingen/studenten? Dan moet je daarvoor erkend en beloond worden. Nu word je alleen maar extra beloond als je er extra taken bij doet. Lang niet alle extra taken zorgen voor meer loon − maar wel meer verantwoordelijkheid en werkdruk.

Daarnaast moeten we afstappen van het Excelsheetmanagement. Leraren worden volgepropt met lessen, taken en verantwoordelijkheden, omdat dit op papier past. Dit gebeurt bij ervaren docenten, maar ook bij startende, die meer tijd nodig hebben om hun lessen voor te bereiden. Drie dingen gaan hier volgens mij mis. 1: Zijn alle taken echt nodig? Nu er zoveel tekorten zijn in het onderwijs lijkt het me handig als we docenten inzetten voor lessen en taken die niet noodzakelijk zijn weghalen. 2: Passen de taken bij de mensen? Als je dingen moet doen die niet bij je passen, dan kost het vaak extra energie en wordt het als belastend gezien. 3: Moet elk wiel opnieuw uitgevonden worden? Mijn advies zou zijn om meer samen te werken en van elkaar te leren. Dit zorgt voor positieve samenwerkingen en het scheelt veel tijd − en uren op de Excelsheet.

Ook moet er meer op maat gemaakte begeleiding komen voor nieuwe docenten. We hebben nu allerlei mooie inductietrajecten op scholen, waarvan het doel goed is, maar de uitvoering niet. Elke docent, met of zonder ervaring, volgt hetzelfde traject. Ik heb zelf ervaren dat ik als docent met jarenlange onderwijservaring een introductietraject moest volgen waarin de basisvaardigheden van het lesgeven voorbijkwamen. Binnen het team kreeg ik juist weinig begeleiding, omdat ik al zoveel onderwijservaring had. Ik heb gelukkig voldoende ervaring, maar voor startende docenten is dit anders. Zij zouden veel meer tijd en begeleiding moeten krijgen, waarbij de focus ligt op lesgeven en niet op extra taken of mentoruren. Tot slot zijn wij heel goed in vergaderen. Als er een onderwerp ter sprake komt, willen we graag iedereen horen. Het gevolg is eindeloos vergaderen zonder concrete acties en afspraken. Dit kost veel tijd en energie. Vergader dus alleen als het écht nodig is. Houd vergaderingen kort, maak duidelijke afspraken en stem acties af, noteer deze en volg ze op.

Er zijn uiteraard ook leidinggevenden die wél oog hebben voor bovenstaande punten. Maar we kunnen er niet omheen dat wat het gros nu doet niet werkt en ook niet wordt opgelost als we blijven doen wat we nu doen. Er moeten dus iets veranderen en dat moeten we samendoen. Focus je dus op de docenten, geef ze ruimte en (groei)kansen, laat ze de dingen doen waar ze gelukkig van worden en goed in zijn en stimuleer ze om de beste docent te zijn die ze kunnen zijn. Want: van gelukkige docenten leer je de mooiste dingen.

Dankjewel en alvast heel veel plezier en succes.

Met vriendelijke groet,

Kirsten Cuppen

Dit is een ingekorte versie van een blog die eerder op Kirstens website verscheen. Lees hier haar volledige bijdrage.