De kracht van werkplekleren

Sylvia van Bergen is als ‘Senior HR-adviseur ontwikkeling’ bij Junis Kinderopvang op het eerste gezicht niet de meest voor de hand liggende interviewpartner van MBO-today. Maar niets is minder waar. Van Bergen is samen met haar collega Veronique Hermans, docent bij mboRijnland, de drijvende kracht achter een succesvolle bbl-opleiding. Studenten kunnen bij Junis in een verkort traject een diploma halen op niveau 3 of 4.

Junis is een middelgrote kinderopvangorganisatie (kinderdagverblijf, peuteropvang, buitenschoolse opvang en gastouderopvang) in Zuid-Holland. ‘Bij Junis werken zo’n 1.200 medewerkers’, vertelt Sylvia van Bergen. ‘We zijn al ruim veertig jaar actief in de gemeenten Alphen aan den Rijn, Zoetermeer en Bodegraven-Reeuwijk. Zelf werk ik er al vijftien jaar als Senior HR-adviseur. Ik ben verantwoordelijk voor de ontwikkeling van medewerkers en voor de bbl-opleidingen die we hebben.’

Eigen klas

Voor die bbl-opleidingen werkt Junis nauw samen met mboRijnland. ‘Voorheen gingen onze bbl’ers een relatief groot deel van hun tijd naar één van de locaties van mboRijnland. En de bbl-opleiding duurde drie jaar. Voor veel zij-instromers is dit een probleem. Zij volgen de opleiding naast hun reguliere baan. Zeker als ze al wat ouder zijn, hebben ze vaak ook gezinsverantwoordelijkheden. Drie jaar is  lang, als je bedenkt dat zij-instromers snel aan de slag willen en er fikse personeelstekorten zijn. Wij vonden dat dit anders moest. Daarom begonnen we in 2018 met een eigen klas. In eerste instantie werkten we samen met Eigen & Wijzer, een kinderopvangorganisatie uit Loosdrecht. Nu doen we dat alleen. Junis heeft zes klassen met in totaal ruim honderd bbl’ers, die in anderhalf jaar hun diploma halen. Daarbij gaan we uit van “werkplekleren”: de studenten leren vrijwel uitsluitend op hun werkplek. Ook diplomeren doen we zelf. Alleen voor de verplichte algemene vakken gaan studenten naar mboRijnland. Uiteraard voldoet de opleiding aan alle eisen uit het kwalificatiedossier.’

Samenwerking

Junis biedt drie verschillende bbl-trajecten: Gespecialiseerd pedagogisch medewerker op niveau 4, Pedagogisch medewerker kinderopvang (niveau 3) en Sport en Bewegen, eveneens niveau 3. De opleidingen worden dus vrijwel volledig binnen de muren van Junis gegeven, met hulp van docenten van mboRijnland en met succes. ‘Zij-instromers weten ons zelf te vinden. Studenten waarderen het enorm dat ze bij ons in de helft van de tijd hun diploma kunnen halen. Vrijwel iedereen die eraan begint, maakt de opleiding af. De samenwerking met mboRijnland verloopt goed.’ Van Bergen geeft wel de nodige aandachtspunten aan: ‘Leerwerkplekbegeleiding vraagt andere vaardigheden van een docent dan klassikaal lesgeven. We werken nu met de juiste mensen, dat maakt deze opleiding tot een succes. Daar ben ik natuurlijk heel blij mee, maar dat is niet vanzelfsprekend: niet iedere docent kan dit.’

Succesmodel?

Junis heeft het goed voor elkaar, zo lijkt het. Een vaste instroom van medewerkers die snel inzetbaar zijn en de organisatie én hun concrete werkzaamheden al tijdens hun opleiding goed leren kennen. De bbl’ers die de opleiding bij Junis volgen zijn tegelijkertijd werkzaam op de groepen. Zij dragen bij aan het oplossen van het personeelstekort. De aanpak klinkt interessant en brengt de vraag op: werkt dit ook voor andere organisaties binnen en buiten de kinderopvang? ‘Ja’, zegt Sylvia van Bergen, maar niet zondermeer. ‘We zijn een vrij grote organisatie met een duidelijke missie. Vanuit onze maatschappelijke rol vinden wij het belangrijk een opleiding aan te bieden die dichtbij de praktijk staat. We werken bewust met onze vaste samenwerkingspartners in de regio, zodat we in de opleiding onze missie, visie en werkwijze centraal kunnen stellen: de mensen die bij ons in klas zitten werken allemaal bij Junis. Maar dat kan alleen als je voldoende volume hebt. De honderd bbl’ers hebben allemaal een plek nodig, en een werkbegeleider. Sommige studenten leiden we ook boven formatie op. Die moet je kunnen begeleiden en een baan kunnen aanbieden. Als kleinere organisatie moet je samenwerken om dat te kunnen bolwerken. Dat kan ook, maar dan heb je organisaties nodig met een vergelijkbaar profiel en je moet goede afspraken maken.’

Dubbeldiplomeren

Junis gaat in elk geval op deze voet verder. ‘We zien nog voldoende kansen om door te ontwikkelen, meer opleidingen aan te bieden en verder te gaan met “dubbeldiplomeren”. Bijvoorbeeld om mensen op te leiden die ook als onderwijsassistent aan de slag kunnen in een Integraal Kindcentrum. Die ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen. Het kan ook zijn dat we dat niet in anderhalf jaar kunnen aanbieden, maar dat de opleiding twee jaar duurt. Inhoud is leidend: we willen kwaliteit bieden en alle onderdelen van de kwalificatiedossiers moeten voldoende aan bod komen.’

Foto: bbl-opleidingscoördinatoren Sylvia van Bergen en Veronique Hermans