‘LEF geeft mijn studenten financieel inzicht’. Aan het woord is Enno Hofman, docent aan SVO vakopleiding food in Almelo. LEF staat in dit geval voor de Stichting LEF (Leven en Financiën). Die stichting verzorgt gastlessen “omgaan met geld” aan mbo-studenten in het kader van burgerschapsonderwijs. Erwin Verhoef is een van de docenten die de gastlessen verzorgt.
Enno Hofman ziet de gastlessen als waardevolle toevoeging op het curriculum voor zijn bbl-studenten. ‘Er is niet heel veel tijd voor gastlessen burgerschap in een bbl-opleiding – en het aanbod is groot. Mijn doel is om studenten naar een diploma te leiden en Loopbaan en Burgerschap zijn daar een belangrijk onderdeel van. Daarbij, in alle eerlijkheid, het geldbewustzijn van de meeste studenten valt tegen. Veel jongeren zijn niet of nauwelijks met geld bezig, zolang het maar op hun rekening staat. Ik stip het onderwerp zelf ook aan, maar van een “vreemd gezicht met kennis” nemen ze meer aan.’
De training die LEF verzorgt bestaat uit drie modules: hoe krijg je jouw geldzaken op orde, hoe geef je jouw geld uit en hoe kom jij aan geld. Erwin Verhoef: ‘We krijgen van LEF een presentatie, die wordt regelmatig vernieuwd, met informatie en zaken waarover je het kunt hebben. Een deel van de les bestaat uit uitleg van instanties, zoals Nibud. Daar ga ik vrij vlot doorheen. Voor mij is de discussie het belangrijkste, daarom beginnen we met een aantal stellingen. Wat het Nibud is, kunnen ze ook online opzoeken.’
Verleidingen
Erwin Verhoef werkt in het dagelijks leven bij verzekeraar Achmea. ‘Binnen Achmea is vrijwilligerswerk onderdeel van de cao en van de maatschappelijke visie van het bedrijf. De cao bevat daarom allerlei regelingen om vrijwilligerswerk te stimuleren.’ Hij geeft aan dat het omgaan met geld niet eenvoudiger is geworden voor jongeren. ‘Het aantal prikkels dat ze krijgen, is toegenomen. Via Instagram en TikTok worden ze bestookt met al dan niet verhulde reclame. Tegelijkertijd werken ouders vaak allebei. Die zijn minder vaak thuis en zien niet altijd wat hun kinderen uitgeven en waaraan. De grootste uitdaging die ik had toen ik jong was, was het al dan niet stiekem kopen van een zakje chips of een pakje sigaretten. Nu is de hoeveelheid verleidingen veel groter. Denk aan de nieuwste telefoons met dure abonnementen op afkoop, online-gokken of Bitcoins. Jongeren moeten sterk in hun schoenen staan om hier weerstand aan te bieden, zeker omdat geld lenen meestal niet heel moeilijk is.’
Eten buiten de deur
Welke thema’s spelen en welke thema’s tijdens de lessen centraal staan, is sterk afhankelijk van leeftijd, opleiding of studenten thuis wonen en of ze werken, geven Verhoef en Hofman aan. Hofman: ‘Zeker in mijn vakgebied geven studenten onder andere veel geld uit aan eten en drinken buiten de deur. Mijn studenten volgen een bbl-opleiding en voor een groot deel van hen is school een soort dagje uit. Lekker eten en drinken hoort daarbij. Dus nemen ze geen boterhammen van thuis mee, maar gaan ze voor de lunch een broodje halen of ze gaan naar een pizzeria. Dat is op zich geen probleem, maar als je dat wekelijks doet, kost het wel veel geld.’ Verhoef: ‘Het overgrote deel van de studenten woont nog thuis. Ze zijn minder met financiën bezig. Meestal betalen hun ouders het grootste deel van hun uitgaven. Dat zie je dan ook terug in de les. Een thuiswonende hangt misschien wat onderuit, maar een ander is bezig met de gasrekening van volgende maand en vraagt zich af of een lunch bij de Subway er überhaupt inzit? Ik heb geleerd om klassen te “lezen”, zodat ik zie welke onderwerpen aanslaan en ik kan inspelen op de behoefte.’
Open gesprek
‘Gesprekken over geld vinden tijdens de gastlessen meestal in alle openheid plaats’, zegt docent Enno Hofman. ‘In de eerste les krijgen de studenten de vraag om hun inkomsten- en uitgavenpatroon in te vullen. Dat is eigenlijk nooit een probleem. Ze bespreken dat patroon ook onderling, dat vind ik mooi om te zien. Het toont dat ze actief met het onderwerp aan de slag gaan. Studenten worden ook aan het werk gezet. Soms nemen ze hun loonstrookje mee en stellen daar vragen over.’ Wat zijn, naast eten en drinken, de grootste verleidingen waarmee studenten kampen? Verhoef: ‘Ik vraag vaak wie een “cryptowallet” heeft. Dat lijkt nogal mee te vallen. De meesten hebben niet veel met Bitcoins en aanverwante zaken.’ Hofman vult aan: ‘Online gokken is wel een issue. Het is ook een onderwerp waar studenten veel over kunnen leren. Omdat gokken onder de 18 niet mag, kunnen jongeren van 17 helemaal niet bij hun eventuele winsten. Die blijven dus in handen van de aanbieder. Dat weten jongeren niet en dat is natuurlijk wel belangrijke informatie.’
Klik hier voor meer informatie over de gastlessen van Stichting LEF. Extra informatie of lessen aanvragen kan hier. Een mail sturen naar info@lefnet.nl kan ook.