‘Het is jammer dat ik nog niet mag stemmen.’ Coen Beekman is 17 en doet de opleiding tot meubelmaker aan het Deltion College in Zwolle. Hij is een van de vele studenten die woensdag het verkiezingsfestival in de centrale hal van de onderwijsinstelling bezochten.
In weerwil van de kop boven dit artikel zijn er genoeg mbo-studenten die wel geboeid zijn door politiek. ‘Ik vind politiek interessant, want het heeft invloed op je dagelijkse leven’, vertelt een deelnemer aan het Zwolse verkiezingsfestival. Zo horen ProDemos en de Nationale Jeugdraad het graag. Zij organiseren in aanloop naar de verkiezingen op 22 november een tournee langs zeven mbo-scholen door het hele land. ‘Mensen met een mbo-opleiding stemmen vaker niet, vergeleken met mensen die hbo of universiteit hebben gedaan’, zegt Karl van der Linde van ProDemos. ‘Met de festivals willen we aan mbo-studenten duidelijk maken dat hun stem ertoe doet. Als het hele Deltion College gaat stemmen, is de instelling goed voor een vijfde Kamerzetel.’
Wolven afschieten
Dat besef is er bij de meeste studenten ’s ochtends nog niet. Als Noumidia Massaoudi van ProDemos met een klas van de opleiding Infra, Grond-, Weg- en Waterbouw een kennisquiz over de Tweede Kamer doet, is de sfeer lacherig en baldadig. Veel vragen worden fout beantwoord. Zo denkt een aantal studenten dat je minimaal hbo moet hebben gedaan om in de Tweede Kamer te mogen zitten. Maar het politieke vlammetje gaat branden als kandidaat-Kamerleden Andrea van Veen (BBB) en Lotte Krediet (Partij voor de Dieren) erbij komen. Het gaat al snel over boeren pesten, wolven afschieten, brandstofaccijnzen, stagevergoedingen en alcoholverkoop terug naar zestien jaar.
Minder vlees
Een van de studenten wil dat de veestapel niet wordt gehalveerd, boeren moeten juist worden geholpen. ‘Zonder de boer geen eten.’ Er volgt een discussie over exportoverschotten en boeren helpen bij het omschakelen van veeteelt naar duurzame landbouw. En Lotte Krediet krijgt de hoon over zich heen als ze oppert dat we ook wel minder vlees kunnen eten. Maar tegelijkertijd erkent Andrea van Veen ook dat er maatregelen nodig zijn om de stikstofproblematiek op te lossen. Na afloop kijken Krediet en Van Veen tevreden terug op de ochtend. ‘Dit kan helpen om ze te laten zien dat het in Den Haag geen hoge heren zijn die het allemaal bepalen en dat politici ook gewoon mensen zijn’, zegt Krediet.
Toekomst
Dat het dan veel over biefstukken, autorijden en bierdrinken gaat, hoort een beetje bij de levensfase, denkt Van Veen. ‘Toch hoop je wel dat de jeugd meer politiek geïnteresseerd wordt, want zij zijn de toekomst van het land. Waar nu over wordt gesproken in Den Haag, gaat de jongeren aan. De toekomst van Nederland wordt nu bepaald.’ Dat vindt Krediet ook: ‘We staan voor ongelofelijke uitdagingen. Zij gaan als geen ander voelen wat de gevolgen van bijvoorbeeld de klimaatverandering zijn.’
Stemwijzer
Terwijl Krediet en Van Veen zich klaarmaken voor de volgende klas, zijn tientallen studenten bezig met een analoge versie van de stemwijzer in de centrale hal. Zo ook een student uit Goor. Hij is 18 jaar en mag voor het eerst stemmen. ‘Ik ben niet heel erg bezig met politiek. Ik weet ook nog niet of ik ga stemmen.’ Toch heeft hij al wel de online stemwijzer gedaan. ‘Ik kwam uit op BBB of VVD. Ik moet me er eigenlijk nog wat meer in verdiepen.’ Ook Jacolien uit Harderwijk mag als 19-jarige stemmen. ‘Ik wilde eigenlijk niet gaan stemmen, want ik vind politiek niet interessant en heb geen zin in de discussie. Maar ik heb me laten overhalen door een collega die juist heel veel met politiek bezig is. Daarom toch maar de stemwijzer gedaan. Die kwam uit op GroenLinks-PvdA.’ Eric uit Olst is wel heel geïnteresseerd in de politiek. Alleen moet hij nog tot juni volgend jaar wachten voor hij mag stemmen. Dan wordt hij 18. Ook hij deed al een stemwijzer en kwam uit op GroenLinks-PvdA. Toch vindt hij stemwijzers maar niks. ‘Ik vind ze polariserend. Je kan alleen maar voor of tegen invullen. Daar moet meer nuance in.’
Onderhoud
Karl van der Linde van ProDemos geniet van de gesprekken met mbo-studenten. Hij hoopt dat de docenten burgerschap na een verkiezingsfestival er in de klas over verder praten. ‘Want even een uurtje les in politiek en democratie helpt niet. Democratie is onderhoudswerk. En juist op het mbo is dat belangrijk. Studenten op de universiteit en het hbo weten de landelijke politiek wel te bereiken. Bij het mbo is dat lastiger. Daarom zijn deze studenten een belangrijke doelgroep. En hoewel Den Haag het mbo steeds beter op waarde schat, komen politici weinig op het mbo en is er nog steeds een kloof. ProDemos helpt met gastlessen en deze festivals om die kloof te verkleinen en de drempel naar het stembureau te verlagen.’
Foto: kandidaat-Kamerleden Lotte Krediet (Partij voor de Dieren) en Andrea van Veen (BBB)
Lees ook: Verkiezingsfestivals op mbo-scholen