Scholen die erin slagen leerlingen een opleiding te laten voltooien die past bij hun vooropleiding, krijgen vanaf 2016 een extra beloning. Hiervoor is een speciale indicator voor ‘studiewaarde’ in ontwikkeling.
Het extra geld dat voor het mbo beschikbaar is gekomen, wordt voor een deel verdeeld op basis van meetbare, kwantitatieve resultaten. Het gaat hierbij om drie elementen: voortijdig schoolverlaten (vsv), beroepspraktijkvorming en studiewaarde. De indicator voor beroepspraktijkvorming is nog in ontwikkeling, die voor studiewaarde is zo goed als gereed voor gebruik.
Formule
De formule voor studiewaarde is eenvoudig: diplomawaarde minus referentiewaarde. Dit vraagt enige nadere uitleg. De studiewaarde is afhankelijk van twee factoren: het diploma dat de student behaalt en de vooropleiding. De student die boven verwachting presteert, door bijvoorbeeld een mbo-4 opleiding af te ronden na een vmbo-basis vooropleiding, levert de school extra studiewaarde op. Een en ander wordt gemeten op basis van landelijke registraties. Per domein wordt berekend tot welk mbo-niveau welke vooropleiding gemiddeld leidt. Dit is de landelijke referentiewaarde. Zo is bijvoorbeeld berekend dat een student met een vooropleiding vmbo-basis een referentiewaarde heeft van 2,61. Als de school erin slaagt deze leerling een diploma op niveau 4 te laten behalen, levert dit een studiewaarde van 1,39 op (4 min 2,61). Als een student minder presteert dan op basis van de vooropleiding verwacht, levert dit geen studiewaarde op. Er is overigens geen negatief effect, scholen worden hiervoor niet gestraft.
Vormbehoud
Scholen worden niet alleen afgerekend op hun prestaties volgens de berekening van studiewaarde, maar ook voor de mate waarin zij zich verbeteren. Instellingen die al goed presteren, kunnen ook profiteren van hun goede prestaties. Scholen worden namelijk niet alleen beloond voor het verbeteren van de studiewaarde, maar ook voor ‘vormbehoud’. Wie goed blijft presteren, kan dus ook rekenen op extra geld.
Stimulans
Het is de bedoeling dat de systematiek van studiewaarde scholen stimuleert onderwijs van zodanige kwaliteit te geven, dat de student het hoogst haalbare niveau kan bereiken. De indicator voor studiewaarde is in nauw overleg met de mbo-sector tot stand gekomen. Vanaf 2016 moet de indicator in werking treden. Zie hier een animatie over de werking van het systeem van studiewaarde.