Inspiratie op het spoor: gebruik de ruimte in de regels!

Vertegenwoordigers van een groot aantal scholen trokken op 17 juni naar het Spoorwegmuseum voor de eerste grote mbo-conferentie in lange tijd. Het werd een inspirerende dag met een groot aantal workshops. Een impressie van een warme maar vruchtbare dag: ‘Er is ruimte, gebruik die!’

De MBO Brigade organiseerde een workshop over ruimte in de regels bij leven lang ontwikkelen. Namens het ministerie van Onderwijs openen Lonneke Broeks en Ahlam El Barnoussi de bijeenkomst, waarna Nelleke Lafeber van de MBO Raad het overneemt. Samen inventariseren de aanwezigen de diverse knelpunten. Een bonte stoet passeert de revue: vrijstelling van generieke eisen, mbo-certificaten en flexibel inzetbare modules, bekostiging en keuzedelen. De worsteling van scholen met modulair en flexibel onderwijs komt duidelijk naar boven. Zeker voor leven lang ontwikkelen is flexibiliteit noodzakelijk. De meeste scholen zijn er nog onvoldoende op ingericht. Waar de titel van de workshop al op hint, is ook de afsluitende boodschap: veel kan, er is ruimte in de regels. Zo lang je maar onderbouwt hoe je tot de keuzes komt.

Kleine opleidingen

De MBO Brigade is ook bij de tweede workshopronde betrokken: het organiseren van kleinschalige opleidingen. Scholen willen regionaal een passend aanbod van opleidingen aanbieden. Dit is niet altijd eenvoudig, met name als het gaat om opleidingen met weinig studenten. Het behoud van deze opleidingen is een groot goed: eenmaal verdwenen komen ze niet meer terug. In de workshop deelt Eimert Fikse van het Zone.College een oplossing: laat ondernemers een deel van het onderwijs op maat verzorgen. Het generieke onderwijs kan dan efficiënt worden gegeven door studenten van verschillende opleidingen samen te voegen. Het is wel noodzakelijk om afspraken met bedrijven vast te leggen. Eimert Fikse: ‘Het kan niet zo zijn dat het onderwijs op een boerderij niet doorgaat omdat het bedrijf bezoek krijgt van een leverancier.’

Alumni

Op veel mbo-scholen staat het alumnibeleid nog in de kinderschoenen. Dit terwijl het een belangrijke tweeledige rol kan hebben: het volgen van studenten in het kader van nazorg en het gebruiken van de kennis en ervaringen van oud-studenten voor het onderwijs.  MBO Next van ROC van Amsterdam is één van de manieren waarop alumnibeleid vorm krijgt. Mirjam Riethof en Marga Douma nemen deelnemers mee en gaven en passant handige tips over de bekostiging via de Subsidieregeling extra begeleiding en nazorg mbo. Marga Douma vertelt: ‘We hebben eerst een behoefteonderzoek gedaan. Daarna zochten we hosts, oud-studenten die studenten begeleiden en activiteiten organiseren.’ De hosts zijn vier uur per week aan de slag, bekostigd door de Subsidieregeling extra begeleiding en nazorg mbo.  Marga Douma: ‘Hoewel die regeling vooral voor niveau 2-studenten is bedoeld hebben Mirjam en ik ons hard gemaakt om de regeling ook voor creatieve beroepen open te stellen, die het tijdens en na twee jaar corona ook heel lastig hebben.’

Onderwijstijd

In één van de laatste workshops nemen Bas Litjens van de MBO Raad en Rini Romme van Yuverta de groep mee in het fenomeen onderwijstijd. Veel docenten ervaren de urennorm als knellend. Maar ook hier blijkt weer dat er meer ruimte is. Rini Romme: ‘Je moet voldoen aan de minimumeisen. Daarbinnen is er veel vrijheid. Voor een stage geldt bijvoorbeeld dat studenten die uren bij een erkend leerbedrijf moeten volgen, maar dat bedrijf hoeft niet per se actief te zijn in de sector waarin de student een opleiding volgt.’ Bas Litjens wijst tot slot nog op een onderzoek naar de succesfactoren van goed onderwijs: de docent, het curriculum en de transfermogelijkheden, ofwel aansluiten op de beroepspraktijk. ‘Veel onderwijsuren staat niet in het lijstje.’

Kijk voor meer informatie over de workshops met presentaties hier