Conrad Berghoef, docent Nederland bij Friese Poort, beschreef zijn ervaringen als leraar in coronatijd. Op allerlei manieren probeert hij het onderwijs door te laten gaan, maar een groot voorstander van online lessen wordt hij niet.
Conrad Berghoef, voormalig leraar van het jaar, is inmiddels misschien wel de bekendste mbo-docent van Nederland. Het filmpje waarin studenten midden in de coronatijd Berghoef verrassen met een online steunbetuiging ging ‘viral’. Nu schreef Conrad een boek over zijn ervaringen met het lesgeven tijdens de lockdowns. We lezen hoe zijn school, Friese Poort, op vrijdag 13 maart 2020 de eerste mbo-instelling was die, tegen alle adviezen in, besloot de school te sluiten. Het leverde Friese Poort kritiek op van andere scholen, die de instelling een gebrek aan solidariteit verweten. Enkele dagen later sloten alle scholen hun deuren.
Snel
Berghoef beschrijft de plotselinge overging naar online onderwijs. De school heeft gelukkig al enige ervaring met Microsoft Teams. ‘Het kan ineens snel’, schrijft Berghoef, ‘normaal gesproken gaan veranderingen in het onderwijs traag’. In één klap slaat het onderwijs tien jaar over. Uiteraard gaat het afstandsonderwijs met het nodige vallen en opstaan. Moeten studenten hun camera aanzetten? Liefst wel, maar Berghoef heeft al snel begrip voor studenten die liever niet permanent een camera op zich gericht hebben.
Brede vorming
Friese Poort staat bekend om de aandacht die de school besteedt aan ‘brede vorming’. Practor Koen Vos heeft na de sluiting van de school een probleem: er staan dozen met 1.250 exemplaren van het boek Ondergedoken als Anne Frank. Het boek beschrijft de ervaringen van kinderen die net als Anne tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten onderduiken. Samen met Vos besluit Berghoef de boeken per post op te sturen naar de studenten. In een leeg schoolgebouw beginnen ze aan het klaarmaken van de enveloppen. Om 11.00 uur verschijnt ook Remco Meijerink, voorzitter van het College van Bestuur, om een handje te helpen. Om 16.00 uur is de klus geklaard.
Copy-paste
Als leraar Nederlands probeert Berghoef zijn studenten ook aan het schrijven te krijgen. Hij vraagt ze om net als Anne Frank een dagboek bij te houden over hun ervaringen tijdens corona. ‘Waarom moeten we dit doen?’, vraagt een student, ‘ik beleef niks’. Een student schrijft elke dag op: ‘Bezig met school. Middag gamen. ’s Avonds tv-kijken.’ Als Berghoef zegt dat het een beetje flauw is om elke dag ‘copy-paste’ te doen, zegt zijn student: ‘Meneer, mijn leven is copy-paste. Ik beleef echt niks meer.’
Bushokje
Om contact met zijn studenten te houden, gaat Berghoef ver. Op zijn racefiets doorkruist hij Friesland om leenboeken rond te brengen. Tussendoor probeert hij met zijn mobiele telefoon contact te houden met zijn klas. Zo zit hij op een dag in een bushokje in de middle of nowhere te chatten met zijn studenten. Als een voorbijganger vraagt of hij een lekke band heeft, antwoordt hij: ‘Zou u het geloven als ik zeg dat ik hier les zit te geven.’
Idealist
In ‘Leraar op de fiets’ komen in korte hoofdstukken prachtige voorbeelden uit de lespraktijk aan de orde. Daarbij komen ook ingewikkelde ervaringen langs, zoals een poging tot homogenezing in christelijke kring en discriminatie van een gekleurde student in een verzorgingstehuis. Als docent toont Berghoef zich zowel idealist als realist. Met een opgewekt gemoed past hij zich aan de omstandigheden aan. Maar een voorstander van online onderwijs is hij niet geworden. De ‘leraar op de fiets’ kijkt het liefst in een klaslokaal zijn studenten recht in de ogen.
(Foto: Lisa Mulder)
Conrad Berghoef, Leraar op de fiets. Verhalen van een leraar in bijzondere tijden, uitgeverij Het Spectrum, 176 blz.
