COLUMN | Stagediscriminatie, lage stagevergoeding en minimale begeleiding. Stageperikelen zijn van alle tijden. Dat blijkt ook uit de JOB-monitor 2024, waarin bijna 210.000 mbo-studenten hun mening lieten horen.
Een kwart van de mbo-studenten ervaart ongelijke kansen bij het vinden van stageplekken. Daarbij is opleidingsniveau de meest genoemde reden. Als een stageplek voor een mbo- of een hbo-student geschikt is, lijkt er eerder voor een hbo-student gekozen te worden. Terwijl voor mbo-studenten stages juist zo belangrijk zijn. Het is een groot deel van hun opleiding.
Ongelijkheid zie je ook terug in stagevergoedingen. Op dit moment ontvangt slechts 41% van de mbo-studenten een stagevergoeding, tegenover 75% van de hbo-studenten. Iedere mbo-student zou recht moeten hebben op een stagevergoeding. We horen vaak terug dat de studenten financiële stress ervaren. Dat gaat hand-in-hand met prestatiedruk. Naar school moeten, stagelopen, een bijbaan hebben; het is niet niks. In de praktijk worden mbo-studenten vaak al als volwaardige werknemers gezien, terwijl ze juist nog in opleiding zijn. Natuurlijk is het fijn dat we serieus genomen worden, maar daar hoort ook een eerlijke vergoeding bij voor het harde werk dat we verrichten. En goede stagebegeleiding. Mbo-studenten zijn geen goedkope arbeidskrachten!
Twee derde van de studenten geven in de JOB-monitor aan dat ze niet weten waar ze terecht kunnen met meldingen over stagediscriminatie. We weten dat scholen hier meldpunten voor hebben ingericht, maar helaas weten studenten deze nog moeilijk te vinden. Uit onderzoek blijkt bovendien dat op veel mbo-instellingen de definitie van stagediscriminatie onduidelijk is, waardoor studenten niet altijd beseffen dat zij te maken hebben met discriminatie. Ze melden het daarom ook niet.
Een ander aandachtspunt is stagebegeleiding. Soms lijkt het voor mbo-studenten of de stages er even snel ‘tussendoor gefietst’ worden. Dat gevoel komt vooral voort uit stagebegeleiding. Uit de JOB-monitor blijkt (al zes jaar op rij) dat twee derde van de mbo-studenten de begeleiding vanuit school onvoldoende vindt. Af en toe is het letterlijk: hier heb je een word-bestandje met de basisinformatie en verder mag je het zelf uitzoeken. Bovendien sluiten de opdrachten vanuit school niet altijd goed aan op het werk in de praktijk. Gelukkig wordt de begeleiding op de stageplek zelf door 69% van de studenten als positief beoordeeld.
We zien ook positieve ontwikkelingen. Want stagediscriminatie krijgt steeds meer aandacht en er is al veel verbeterd. Vanuit JOBmbo werken we bijvoorbeeld hard aan het Stagepact MBO 2023-2027. Daarin agenderen we met partners uit het werkgebied allerlei mooie dingen, zoals een passende vergoeding voor studenten en een onkostenvergoeding. Denk aan VOG, reiskosten en materialen die nodig zijn om stage te lopen. Dit jaar gaan we ook met studenten in gesprek over hun ervaringen. Wat missen ze in de stagebegeleiding? Wat hebben ze nodig? Ook gaan we een routekaart maken voor studenten, zodat het duidelijk wordt waar ze terecht kunnen met klachten of vragen. Ons doel? Meer bewustzijn rondom stagediscriminatie en studenten informeren over hun rechten.
Kortom: we zien verbeteringen en kansen, maar er is nog genoeg werk te doen. We zijn nog steeds erg tevreden over de inhoud van het Stagepact, maar de uitvoering van de afspraken mag wat ons betreft sneller. Elke student verdient een eerlijke behandeling en dat zien we liever vandaag dan morgen gebeuren. Gelijke kansen: daar maken wij ons hard voor. Nu en in de toekomst.
Kayleigh El Chab zit in het derde en laatste jaar van haar studie Legal, Insurance & HR Services Specialist aan het ROC van Flevoland, locatie Almere Poort. Ze is dit studiejaar voorzitter van JOB MBO.