COLUMN | Geweldig om te zien hoe demissionair minister Dijkgraaf doorpakt met de ‘onderwijswaaier’ en het mbo serieus neemt als innoverende, onderzoekende en cruciale schakel in de maatschappij. Hij benut elke kans om het belang van het middelbaar beroepsonderwijs in de media te benadrukken. Hij voegt de daad bij het woord door financiële ruimte voor onderzoek en innovatie eerlijker te verdelen: ‘Het is belangrijk dat het mbo blijft innoveren, de ontwikkelingen gaan steeds sneller en het verandervermogen van het onderwijs moet omhoog. Het mbo heeft nog extra stappen te maken als het gaat om onze onderzoekskracht.’
Ok, dus er komen meer middelen onze kant op. Maar wie gaat de projecten, onderzoeken en programma’s in de praktijk handen en voeten geven? Waar zijn al die teacherleaders, programmamanagers, onderzoekers en adviseurs die met hun veranderkundige kennis en ervaring noodzakelijke verbindingen leggen tussen de operationele, tactische en strategische niveaus? De minister heeft het over ‘heel specifieke innovaties die dicht aansluiten bij het bedrijfsleven’ en ‘nieuwe onderzoekspraktijken uitvinden die passen bij de snelheid die nodig is om stappen te zetten’. Kortom: we zullen ook nog aan de slag moeten met onderzoeksprocessen en modellen die recht doen aan onze eigenheid. MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin haalde in een interview aan dat alleen al bij InHolland 80 lectoren werken terwijl wij in het mbo in heel Nederland slechts 100 practoren hebben! − en er zijn meer mbo-instellingen dan ho-instellingen.
In het mbo is nog geen onderzoekscultuur opgebouwd, binnen de scholen is nog geen menskracht en infrastructuur om snel te kunnen reageren op onderzoekbeurzen, geen lectoren en senior onderzoekers die het onderzoek in goede banen leiden. Voor elk nieuw traject zullen nieuwe collega’s moeten worden aangetrokken en die hebben vaak beperkte kennis van het mbo. We willen geen ‘theezakjesmodel’ − onderzoeksmodellen uit het hoger onderwijs een beetje tweaken en dan klakkeloos in het mbo inzetten. Onderzoeksleiders zullen daarom niet alleen grondige kennis van onderzoek moeten hebben maar moeten dit ook kunnen vertalen naar het beroepsonderwijs. Maar het draait niet alleen om onderzoekstalenten, ook Npuls vraagt elke mbo-school om sleutelteams van experts samen te stellen. Er zijn weer geweldige nieuwe programma’s in het kader van het Groeifonds en dan moeten we nog fors aan de bak met Leven Lang Ontwikkelen en vanaf 2023 dingt het mbo ook mee naar de Nederlandse Onderwijspremie.
Natuurlijk barsten we van de talentvolle (potentiële-) teacherleaders in het mbo. Hardwerkende, slimme, innovatieve en inspirerende docenten en projectleiders die bergen verzetten. Maar veel talentvolle docenten vertrekken kort na het behalen van hun master naar het hoger onderwijs. Op zoek naar echte uitdagende functies met bijbehorende facilitering en ondersteuning, ruimte om te kunnen onderzoeken en promoveren, een omgeving waar zij kunnen groeien en zich kunnen ontwikkelen.
Pascal van de Kaa (voorheen Koole)