In mbo-opleidingen moet meer aandacht komen voor persoonlijkheidskenmerken en sociale vaardigheden, zo concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Maar oud-studenten zijn juist opmerkelijk positief over de aansluiting tussen hun opleiding en hun werk.
Het SCP-onderzoek Beroep op het mbo is gebaseerd op enquêtes en gesprekken met docenten, leidinggevenden en studenten. Een groot deel van de mbo-professionals (zo’n 43%) is van mening dat het mbo sneller moet inspelen op ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Het huidige onderwijs is volgens hen te veel aanbodgericht en houdt te weinig rekening met de veranderende vraag van werkgevers. De ‘responsiviteit’ van het mbo zou vergroot moeten worden. Naast de onmisbare vakkennis moeten de opleidingen meer aandacht besteden aan sociaal-emotionele vaardigheden, zo is de opvatting van vooral leidinggevenden.
Vernieuwingen
Volgens het onderzoek proberen mbo-scholen op allerlei manieren hun opleidingen bij de tijd te houden. Het algemene beeld is desondanks dat dit veel beter kan. Het delen van kennis door professionals en bedrijfsleven is gefragmenteerd en niet structureel verankerd. Het doorvoeren van noodzakelijke vernieuwingen duurt vaak lang, waardoor het onderwijs achter de arbeidsmarkt aanhobbelt.
Keuzedelen
Docenten en leidinggevenden betwijfelen of de recent ingevoerde keuzedelen de responsiviteit van het mbo vergroten. De keuzedelen zijn volgens hen niet altijd gericht op wat de regionale arbeidsmarkt vraagt. Docenten zijn daarnaast van mening dat te veel aandacht uitgaat naar taal en rekenen. Veel studenten kunnen volgens hen niet voldoen aan de strenge eisen die aan het beheersen van taal en rekenen worden gesteld. Er blijft eenvoudigweg minder tijd over voor het aanleren van vakvaardigheden. Het gevolg is dat studenten minder vakkundig zijn als ze starten op de arbeidsmarkt.
Niveau 2
Docenten en leidinggevenden maken zich zorgen over de toekomst van mbo’ers op niveau 2. Men denkt dat er juist op dat niveau veel werk zal verdwijnen, of dat de eisen van de arbeidsmarkt voor hen te hoog komen te liggen. Voor de hogere niveaus vreest men voor verdringing door hbo-opgeleiden. Opvallend is dat oud-studenten – ook die op niveau 2 – juist behoorlijk positief zijn over de aansluiting tussen hun opleiding en hun werk. Een grote meerderheid van oud-studenten vindt dat hun mbo-opleiding goed aansluit op hun huidige functie. Naast vakkennis vinden zij vooral persoonlijkheidskenmerken van belang.
Lees ook: Bussemaker wil ‘responsief’ mbo