Om het onderwijs te verbeteren krijgen de teams binnen het Drenthe College alle ruimte. De teams worden opgeroepen te denken ‘vanuit de bedoeling’ en zich daarbij niet te laten hinderen door belemmerende regels. Dat bleek tijdens een broedplaats van de MBO Brigade bij het Drenthe College in Meppel.
In zijn inleiding legt Albert Bruins Slot, sinds 2016 bestuurder bij het Drenthe College, de achtergrond van de organisatieverandering uit. Als nieuwkomer binnen de onderwijssector viel het Bruins Slot op met hoeveel regels de docenten van het Drenthe College in hun dagelijkse werk te maken hebben. In vergelijking met andere werkterreinen waar hij actief was, omschrijft hij het mbo als een ‘dichtgeregelde sector’. Bij nader inzien blijkt er echter ook nog iets anders aan de hand te zijn: bij de belemmeringen die docenten ervaren, gaat het vaak ook om ongeschreven regels. ‘We zijn veel te braaf’, aldus Bruins Slot. ‘Sommige regels slaan echt nergens op. Docenten gaan er vaak ten onrechte van uit dat regels goed onderwijs in de weg staan.’
Stap achteruit
Om hier iets aan te doen besloot het Drenthe College tot een fundamenteel veranderproces. De kern: onderwijsteams krijgen de ruimte om het onderwijs optimaal in te richten. Centrale uitgangspunten zijn ‘werken vanuit de bedoeling’ en ‘teams aan zet’ (zie kader met acht uitgangspunten). Bij het inrichten van het onderwijs vormen niet de regels het uitgangspunt, maar de wens om studenten zo goed mogelijk voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Bestuurders en directeuren van het Drenthe College deden tijdens een heisessie symbolisch een stap achteruit, om zo docenten de ruimte te geven.
Lef
Anke Koning, coalitieleider ‘teams aan zet’, ging op bezoek bij alle 72 onderwijsteams van het Drenthe College. Zij riep de docenten op om met lef het onderwijs te vernieuwen. ‘Durf van de regels af te wijken’, was haar boodschap. ‘Het kwalificatiedossier is een belangrijk uitgangspunt, maar teams kunnen het onderwijs aanpassen aan de wensen van regionale werkgevers. Teams hebben alle ruimte, zolang de examinering maar op orde is.’ Ter ondersteuning kunnen teams gebruikmaken van diverse hulpmiddelen, waaronder een teamscan. Hierbij worden sterke en zwakke punten van het onderwijsteam in beeld gebracht. Een volwassen team werkt bijvoorbeeld vanuit een duidelijke visie en met een heldere rolverdeling. Belangrijk is ook dat teamleden zich veilig voelen en elkaar aanspreken. Het is de opdracht aan alle teams om zich permanent te ontwikkelen om zo het onderwijs steeds beter te maken.
Paarse krokodil
Om overbodige regels zoveel mogelijk op te ruimen, heeft het Drenthe College ook een commissie ‘paarse krokodil’ ingesteld. Medewerkers kunnen bij deze commissie knelpunten aandragen. De commissie komt elke twee weken bijeen om de ingediende knelpunten te bespreken. Inmiddels zijn er al zo’n tachtig ‘paarse krokodillen’ verzameld, waarvan het merendeel is opgelost. Het gaat hierbij veelal om interne werkprocessen die beter kunnen. Via de methodiek van de ‘paarse krokodil’ worden medewerkers opgeroepen voortdurend bezig te blijven met verbetering van het onderwijs.
Acht uitgangspunten voor ‘teams aan zet’
Bij de organisatieverandering hanteert het Drenthe College acht uitgangspunten:
1. We werken altijd vanuit de bedoeling
2. Teams werken toe naar taakvolwassenheid
3. De teams worden ondersteund door stafafdelingen
4. Teams zijn eigenaar van hun onderwijs en de eigen ontwikkeling
5. Iedereen houdt zich aan de afgesproken kaders
6. Met instrumenten als ‘teamscan’ kunnen teams werken aan taakvolwassenheid
7. Het management heeft oog voor de ontwikkelingsfase van teams
8. We werken vanuit vertrouwen in elkaar en de koers en hebben het lef om te veranderen