Veel scholen vinden de belangstelling van studenten belangrijker voor het aanbod van opleidingen dan het arbeidsperspectief. Dat schrijft de Commissie Macrodoelmatigheid in een kritisch advies aan minister Van Engelshoven.
Onlangs stuurde de Commissie Macrodoelmatigheid, onder voorzitterschap van Frans Leijnse, een ongevraagd advies aan de nieuwe minister van Onderwijs, Ingrid van Engelshoven. In het advies reageert de Commissie op de plannen uit het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’. De Commissie haakt vooral in op het voornemen om strengere eisen te stellen aan het arbeidsmarktperspectief van opleidingen. Dat is volgens de Commissie inderdaad hard nodig. Bij het aanbod van opleidingen is namelijk voor veel scholen de belangstelling van studenten belangrijker, zo constateert de Commissie op basis van waarnemingen, dan het arbeidsmarktperspectief van de opleidingen. ‘Jongeren maken daardoor verkeerde keuzen’, zo stelt de Commissie.
Regionaal overleg
Als oplossing pleit de Commissie Macrodoelmatigheid voor meer ruimte voor scholen om tot regionale afstemming te komen. Om opleidingen arbeidsmarktrelevant te houden zouden mbo-scholen voortdurend in overleg moeten zijn met bedrijven en instellingen in de regio. Een landelijke aansturing van innovatie, zoals via het Regionaal Investeringsfonds, is op de lange termijn veel minder effectief. Ook de ‘dwingende kwalificatiestructuur’ staat regionale innovatie in de weg. Scholen zouden veel meer ruimte moeten krijgen om opleidingen samen met het regionale werkveld in te vullen. Dat is beter dan het voortdurend uitbreiden van het opleidingenaanbod met nieuwe crebo-nummers en keuzedelen, aldus de Commissie.
Docententeams
Om daadwerkelijk tot inhoudelijke vernieuwing van opleidingen te komen is nauwe samenwerking met werkgevers nodig. Dat betekent ook een grotere rol voor docententeams. Zij moeten volwaardige gesprekspartners zijn voor het werkveld. Een grote investering in de ontwikkeling van docenten is daarvoor nodig, zo stelt de Commissie. Ook practoraten kunnen hierbij een goede rol spelen.
Kwaliteitsafspraken
De Commissie pleit ervoor om het thema arbeidsmarktperspectief expliciet op te nemen in de kwaliteitsafspraken die vanaf 2019 gaan gelden. Scholen zouden zo gestimuleerd kunnen worden om systematisch te werken aan inhoudelijke vernieuwing van opleidingen. Scholen die investeren in het arbeidsmarktsucces van studenten zouden daarvoor beloond moeten worden. Om tot goede kwaliteitsborging van opleidingen te komen is een vorm van accreditatie volgens de Commissie beter dan de landelijke kwalificatiestructuur. Dit revolutionaire voorstel, zo kort na de modernisering van de kwalificatiedossiers, sluit aan bij het voornemen uit het regeerakkoord te onderzoeken hoe de ‘beperkende werking van de kwalificatiedossiers voor de regionale invulling van het onderwijsprogramma’ verbeterd kan worden. In het regeerakkoord staat dat hierbij ook de mogelijkheid van een vorm van opleidingsaccreditatie wordt onderzocht.