Bij toekomstige kwaliteitsafspraken moeten scholen op regionaal niveau afspraken maken over verbetering van het onderwijs. In een manifest doen vijf mbo-scholen voorstellen voor dergelijke ‘kwaliteitsafspraken 2.0’.
Sinds 2015 werkt het mbo, in navolging van het hbo, met kwaliteitsafspraken. Voor deze afspraken heeft het ministerie van Onderwijs een aantal thema’s voorgeschreven, zoals verbetering van de beroepspraktijkvorming en terugdringing van de voortijdige schooluitval. Iedere school heeft in het kader van de kwaliteitsafspraken een plan opgesteld, waarin deze landelijk geselecteerde thema’s centraal staan. Daarnaast was er voor iedere school de mogelijkheid om eigen thema’s aan te dragen.
Nieuwe cyclus
De huidige afspraken lopen tot en met 2018. Hoewel niemand nog de inhoud van het nieuwe regeerakkoord kent, wijst alles er op dat er een politieke wens is om ook na 2018 verder te gaan met prestatieafspraken in het onderwijs. Volgens een aantal mbo-scholen zou in zo’n nieuwe cyclus van kwaliteitsafspraken de strategische agenda van de school veel meer centraal moeten staan. Dat voorstel doen vijf scholen in het manifest ‘En nu verder in de regio!’ Het manifest behandelt negen uitgangspunten die wat de scholen betreft de basis zouden moeten vormen van een nieuwe serie kwaliteitsafspraken.
Economische groei
Het belangrijkste uitgangspunt uit het manifest is dat de strategische agenda van de school de basis moet vormen van de afspraken die iedere school individueel met het ministerie maakt. John van der Vegt, voorzitter van het College van Bestuur van het ROC van Twente, is ervan overtuigd dat zo’n regionale aanpak grote voordelen heeft. ‘Wij zijn echt een regionaal opleidingscentrum’, legt hij uit. ‘Van onze 20.000 studenten vindt 90% een baan in de regio. Wij kunnen en willen de economische groei van onze regio stimuleren. Goede afspraken met regionale werkgevers over het beroepsonderwijs kunnen daaraan een bijdrage leveren.’
Strategische agenda
Volgens Van der Vegt heeft iedere regio zo zijn eigen speerpunten: ‘De verschillen tussen de regio’s in ons kleine landje zijn groot. Twente is sterk in de maakindustrie en de hightechsector, Eindhoven profileert zich als Brainport en het Noorden richt zich op energie. Iedere regio heeft eigen economische speerpunten. Het is daarom goed de kwaliteitsafspraken te koppelen aan de specifieke situatie in de regio. In Twente hebben werkgevers op dit moment bijvoorbeeld een grote behoefte aan instrumentmakers. Wij kunnen daar met ons opleidingenaanbod op inspelen.’ Het is volgens Van der Vegt van groot belang dat de strategische agenda van de school samen met de regionale partners tot stand komt. Van der Vegt: ‘De agenda moet niet in het kantoor van het schoolbestuur, maar samen met partners in de regio opgesteld worden. Wij organiseren bijvoorbeeld rondetafelgesprekken om de wensen van werkgevers goed in beeld te krijgen. Uiteraard worden ook de docententeams en de studenten bij het opstellen van de agenda betrokken. De meeste mbo-scholen beschikken inmiddels over zo’n eigen regionale agenda. Die kan de basis vormen voor nieuwe kwaliteitsafspraken.’
Verantwoording
Volgens het manifest is het logisch dat scholen zich goed moeten verantwoorden over de besteding van de middelen. Zij pleiten ervoor om dit niet in aparte verantwoordingsdocumenten te doen, maar in het integrale jaarverslag. Bij de verantwoording moeten de regionale partners betrokken worden, zij staan immers aan de basis van de afspraken. Afrekening zou volgens de scholen na afloop van de cyclus van vier jaar moeten plaatsvinden. Bovendien zouden tussentijds de scholen de plannen moeten kunnen aanpassen, als gewijzigde omstandigheden daarom vragen. Van de 400 miljoen euro die jaarlijks beschikbaar is voor de kwaliteitsafspraken zou volgens de scholen maximaal 25% resultaatafhankelijk moeten zijn.
Startblokken
De nieuwe werkwijze met kwaliteitsafspraken zou vanaf 1 januari 2019 moeten gelden. Door nu een manifest te publiceren hopen de scholen dat een nieuwe cyclus van kwaliteitsafspraken zorgvuldig kan worden voorbereid. Op dit moment vindt via de MBO Raad een meningspeiling plaats onder alle scholen. Zo wordt snel duidelijk of de voorgestelde aanpak draagvlak heeft. En dan is natuurlijk de vraag of het nieuwe kabinet inderdaad besluit door te gaan met prestatieafspraken in het onderwijs. Als dat gebeurt, staan de mbo-scholen in ieder geval in de startblokken.
Het manifest ‘En nu verder in de regio’ is opgesteld door het ROC van Twente, Noorderpoort, Friese Poort, het Summa College en het ROC West Brabant.