COLUMN | ‘Het bedrijf was niet bereikbaar voor commentaar.’ Deze zin heb ik zelf talloze keren geschreven tijdens mijn journalistieke carrière. Meestal betekende het dat het bedrijf of de persoon in kwestie iets te verbergen had. Nu zijn de woorden geschreven door mijn studente ‘Liz’. Het bedrijf heeft in dit geval misschien niks te verbergen, maar zou zich wel moeten schamen.
Mijn studenten schrijven deze periode artikelen voor een magazine. Liz had haar best gedaan om een stuk te schrijven over de OV-fiets. Ze vroeg zich af waarom die niet gratis is voor studenten, zodat die nog duurzamer kunnen reizen en bussen minder vol zouden zitten. Ik vond het een goede vraag en was benieuwd naar het antwoord, dus ik moedigde haar aan om het uit te zoeken.
Helaas heeft Liz nooit antwoord op haar vraag gekregen (en ik dus ook niet). Ze werd in haar zoektocht van het kastje naar de muur gestuurd. Van het ene bedrijf naar het andere, van bedrijf naar vervoerder, van Duo naar gemeente, van gemeente naar een ministerie, van dat ministerie naar een ander ministerie en dat verwees terug naar de eerste persoon die ze aangeschreven had. Eén telefoontje dat ze pleegde was ronduit beledigend, maar bracht de reacties van alle bedrijven wel terug naar de kern: Ze was ‘maar een student’. De man aan de andere kant van de lijn zei letterlijk: ‘O, is het voor een schoolopdracht? Dan geloof ik niet dat ik mijn collega ermee wil lastigvallen.’
En daar was het hoge woord eruit. Bedrijven zijn te druk voor studenten. Werkende mensen doen het echte werk en iemand die op school zit hoeven ze niet serieus te nemen. Ik wil niet te cynisch klinken, maar zou deze man ook rijles-auto’s rechts inhalen en naar ze toeteren als ze niet snel genoeg wegrijden bij het stoplicht? Of zou hij zich dan opeens wél herinneren dat hij het zelf ooit ook had moeten leren? Nu was hij in ieder geval vergeten hoe spannend het kan zijn voor jonge mensen om iemand op te bellen die ze niet kennen. En vergeten dat deze zelfde jonge mensen straks zijn nieuwe collega’s zijn. Vakmensen die hij we zo hard nodig hebben. Hoe dan ook, de man luisterde niet naar haar vraag. Als hij dat wel had gedaan, wist hij dat die interessant genoeg was om wél te beantwoorden. Door wie die ook gesteld werd.
Helaas is dit geen incident. Onze studenten krijgen regelmatig nul op het rekest als ze een interviewverzoek doen. Het wordt ze daardoor moeilijk gemaakt om hun vak te leren. En ik snap het heus. Drukke bedrijven, commercieel of publiek gefinancierd, kunnen niet altijd klaar staan voor een student. Want hé, ze hebben genoeg te doen en… what’s in it for them?
Die vraag zouden ze kunnen stellen aan presentatoren Allard Kalff en Ron Boszhard, rijdende rechter Frank Visser, actrice Ilse Warringa of journalist Ewout Genemans, die wél onlangs de moeite namen om kostbare tijd vrij te maken voor onze studenten. Ze kwamen naar school of ontvingen studenten op hun werk voor een uitgebreid interview. Stuk voor stuk zeiden ze achteraf hoe leuk ze het vonden om met jonge mensen te werken, zulke originele vragen te krijgen, hun frisse blik op de wereld te horen en ze te kunnen helpen vakmens te worden. Het bracht ze terug naar hun eigen studententijd. Dus bedenk als je weer eens een scholier of student aan je drukke oor krijgt: there’s a lot in it for you (and for them).
Marije Klein is docent Creatief schrijven en loopbaancoach bij ROC Rijn IJssel.