Ton Heerts is trots dat zijn sector, het mbo, als eerste een akkoord sluit met het nieuwe kabinet. Hij ziet het als een onderstreping van de cruciale rol die het beroepsonderwijs speelt bij de ambities van het kabinet. En ook als een groot blijk van vertrouwen. Scholen staan volgens de voorzitter van de MBO Raad te trappelen om aan de slag te gaan, of het nu gaat om leven lang ontwikkelen, inburgering of gelijke kansen. ‘Dit akkoord is niet voor stilzitters maar voor doorzetters’, aldus Heerts.
Woensdag 7 februari tekenden Ton Heerts als vertegenwoordiger van de mbo-scholen en minister Ingrid van Engelshoven als vertegenwoordiger van het kabinet een ambitieus en veelomvattend bestuursakkoord. In het akkoord formuleren Heerts en Van Engelshoven de gezamenlijke ambities voor de ontwikkeling van het beroepsonderwijs. Ook is er overeenstemming over een nieuwe tranche van kwaliteitsafspraken.
Eigen kwaliteitsagenda
Anders dan bij de vorige kwaliteitsafspraken staan nu de eigen ambities van de scholen centraal. Iedere school maakt samen met regionale partners als werkgevers en gemeenten een kwaliteitsagenda. In deze agenda is aandacht voor enkele landelijke thema’s (gelijke kansen, arbeidsmarktrelevant opleiden, kwetsbare jongeren), maar staan vooral de regionale ambities centraal. Deze aanpak is de afgelopen periode mede voorbereid door een groep van vijf scholen, in de notitie En nu verder in de regio! De nieuwe kwaliteitsafspraken lopen tot 2022.
Waarom is dit akkoord belangrijk voor de scholen?
Ton Heerts: ‘Het feit dat er een breed gedragen akkoord ligt tussen het kabinet en de mbo-scholen zorgt voor rust. We hebben overeenstemming over de gewenste ontwikkeling van het mbo. Het is bovendien een waardering voor de rol die het mbo in de Nederlandse samenleving speelt. Er wordt niet voor niets gesproken over “trots, vertrouwen en lef”. Maar een akkoord is slechts papier. Het komt nu aan op de uitvoering. Aan ons als mbo-scholen de taak om de hoge verwachtingen waar te maken. Het akkoord is een belangrijke stap en het begin van een lange ontwikkeling.’
Wat zullen docenten merken van dit akkoord?
‘Het akkoord roept op tot innovatie en modernisering. Scholen krijgen de ruimte om in de eigen regio met werkgevers tot flexibel en toekomstbestendig beroepsonderwijs te komen. Dit akkoord biedt alle ruimte voor de innovatie die nodig is om onderwijs en arbeidsmarkt nog beter op elkaar af te stemmen. Er is dus werk aan de winkel, en dat biedt allerlei kansen voor docenten en onderwijsontwikkelaars die van een uitdaging houden. Het is een flinke klus om onze ambities waar te maken. Dit akkoord is niet voor stilzitters, maar voor doorzetters.’
Wat is afgesproken over leven lang ontwikkelen?
‘Rond permanent leren is er met dit akkoord sprake van een doorbraak. Het mbo is met zijn uitgebreide publieke infrastructuur in staat om een grote rol te spelen bij leven lang ontwikkelen. Dit bestuursakkoord onderstreept die rol. Maar het mbo kan dit niet alleen. De mbo-scholen zijn een schakel in een samenspel met bedrijven, gemeenten en andere onderwijssectoren. In de huidige arbeidsmarkt moet het mogelijk zijn om tienduizenden werkzoekenden aan de slag te helpen. De mbo-scholen zijn er klaar voor.’
Maar in het akkoord is geen geld vrijgemaakt voor leven lang ontwikkelen.
‘Het gaat bij leven lang ontwikkelen niet alleen om geld. Een belangrijke vraag is vooral: wie zorgt er tijdens het leren voor het inkomen? Gemeenten kunnen bijvoorbeeld uitkeringsgerechtigden met behoud van uitkering onderwijs laten volgen. Ook werkgevers kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Als mbo-sector kunnen wij het niet alleen. Wat we wel kunnen doen, is dag en nacht onze infrastructuur ter beschikking stellen.’
Het vorige bestuursakkoord had ook betrekking op onderwerpen als voortijdig schoolverlaten en studiesucces. Zijn die onderwerpen niet meer van belang?
‘Natuurlijk blijft het belangrijk dat studenten niet voortijdig uitvallen en dat ze diploma’s halen. Scholen zullen hierover ook transparant blijven rapporteren. Maar in dit bestuursakkoord staat de innovatie van het beroepsonderwijs centraal. Wat betreft studiewaarde verdwijnt het ingewikkelde systeem van financiële afrekening. Niemand begreep die methodiek.’
Het verschil van mening over de ‘doelmatigheidskorting’ blijft?
‘In het akkoord staat klip en klaar dat de mbo-scholen grondig bezwaar aanteken tegen deze korting. Dat verschil van mening blijft dus. Wel gaan we gezamenlijk een brigade instellen, met ook docenten en studenten, die tegenstrijdige regels gaat schrappen. Met militaire precisie zullen zij deze operatie tot een succes maken! Ook is er goed nieuws voor de groene mbo-scholen. Zij krijgen er dit jaar € 11 miljoen bij, in afwachting van de definitieve overgang van de groene scholen naar het ministerie van Onderwijs.’
Ton Heerts en akkoorden
Ton Heerts heeft de nodige ervaring met akkoorden. Denk maar aan het Sociaal Akkoord dat hij in 2013 namens de FNV sloot met het kabinet Rutte/Asscher. Zijn ruime ervaring met onderhandelen en compromissen zal er zeker aan bijgedragen hebben dat het mbo als eerste sector een akkoord sluit met het kabinet Rutte-III. Het kabinet is voornemens de komende tijd met nog veel meer maatschappelijke partners akkoorden te sluiten.