Het kabinet komt pas in de zomer van 2021 met een wetsvoorstel dat experimenten met een verlengde kwalificatieplicht mogelijk maakt. Het lukt niet om dit voornemen uit het Coalitieakkoord eerder uit te voeren.
Het coalitieakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ (oktober 2017) bevatte een groot aantal voornemens voor het mbo. Eén van de plannen betrof een experiment met het verlengen van de kwalificatieplicht voor jongeren zonder startkwalificatie. Nederland heeft voor alle jongeren tot 16 jaar een leerplicht. Jongeren die nog geen startkwalificatie hebben – een havo, vwo of mbo-2 diploma – moeten tot hun achttiende naar school. Het kabinet had het voornemen om verlenging van deze kwalificatieplicht met drie jaar mogelijk te maken. Jongeren zonder diploma zouden dan tot hun 21e verjaardag naar school moeten.
Waarom duurt het zo lang?
Een wetsvoorstel voor deze verlengde kwalificatieplicht komt pas in de zomer van 2021 naar de Tweede Kamer, zo heeft minister Van Engelshoven de Tweede Kamer in een brief laten weten. Zo’n wetsvoorstel moet gemeenten in staat stellen te experimenteren met een verlengde kwalificatieplicht. In een debat over voortijdig schoolverlaten maakte Anne Kuik (CDA) haar ongenoegen over het trage tempo bekend. De verlengde kwalificatieplicht kan volgens Kuik een prima instrument zijn om voortijdig schoolverlaten te bestrijden. ‘We zijn al twee jaar bezig als coalitie, waarom duurt het zo lang?’, wilde Kuik weten.
Zomer 2021
Volgens minister Van Engelshoven is meer tempo niet mogelijk. In de brief aan de Tweede Kamer schrijft zij dat er veel overleg nodig is met gemeenten. Ook zijn er flink wat juridische haken en ogen. Het lukt haar niet het voorstel eerder dan de zomer van 2021 – dus na de verkiezingen van maart 2021 – aan de Tweede Kamer aan te bieden. Het is zeer ongebruikelijk om als demissionair minister een wetsvoorstel in te dienen.
‘Apathische archivaris’
In het debat uitte Bart Smals (VVD) zijn ontevredenheid over de sinds kort weer oplopende uitvalcijfers. ‘We waren op de goede weg, maar laten het weer lopen. Wat gaat de minister doen om het tij te keren?’, aldus Smals. Hij sprak de hoop uit dat de minister niet als een ‘apathische archivaris’ omgaat met het voortijdig schoolverlaten, maar in actie komt. Minister Van Engelshoven reageerde gepikeerd op de bijdrage van Smals. De term ‘apathische archivaris’ is volgens haar disrepectvol richting al die mensen in gemeenten die keihard werken om jongeren op school te houden.