Het werken met kwaliteitsafspraken in het mbo heeft een positief effect gehad op de kwaliteit van het mbo-onderwijs. Die conclusie trekt de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur in een onderzoek naar de werking van de kwaliteitsafspraken.
Het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Onderwijs, kijkt met name vanuit bestuurskundig perspectief naar het instrument kwaliteitsafspraken. In de periode 2015-2018 maakte het ministerie voor het eerst één op één afspraken met alle mbo-scholen. Op basis van uitgewerkte plannen, kregen scholen de beschikking over ruime financiële budgetten. Via deze afspraken hoopte het ministerie bepaalde beleidsdoelstellingen te kunnen bereiken.
Kwaliteitsimpuls
De hoofdconclusie van het NSOB-onderzoek is dat de kwaliteitsafspraken een positieve werking hebben gehad. Het onderzoek sluit zich aan bij de conclusie die MBO in Bedrijf in de eindrapportage Haven bereikt trok: het kwaliteitsbewustzijn binnen de mbo-scholen is door de kwaliteitsafspraken sterk gegroeid. Over de volle linie hebben de mbo-scholen de basis inmiddels op orde.
Netwerksturing
In het NSOB-onderzoek wordt het werken met kwaliteitsafspraken geduid als een vorm van ‘netwerksturing’. In dit model werkt het ministerie van OCW samen met mbo-scholen om beleidsdoelstellingen te realiseren. Tegelijkertijd zijn er ook elementen van een ander model zichtbaar, dat van de ‘New Public Management’. In dit model probeert de overheid doelstellingen te realiseren door afrekenbare afspraken te maken met scholen. Volgens de NSOB is uit de periode 2015-2018 wel gebleken dat een te grote focus op meetbaarheid van doelen problematisch is. Rond diverse thema’s zijn ‘onnavolgbare rekenregels’ ontstaan. Het ministerie heeft hier bij de nieuwe kwaliteitsafspraken lering uit getrokken. In de huidige tweede tranche kwaliteitsafspraken (2019-2023) wordt gewerkt met een integrale, kwalitatieve toetsing van geboekte resultaten.
Tevredenheid
Volgens de NSOB bestaat er over het algemeen grote tevredenheid in de mbo-sector over de nieuwe verhoudingen die er door de kwaliteitsafspraken zijn ontstaan. De scholen zijn blij met de mogelijkheid om de eigen strategische agenda leidend te laten zijn bij de nieuwe kwaliteitsafspraken. Volgens de rapportage moet het ministerie van Onderwijs goed afwegen welke gesprekken gevoerd worden met de individuele scholen en welke met de sectorraad (de MBO Raad).
Lees hier het NSOB-essay ‘Kwaliteitsafspraken in het mbo’