Studenten moeten in de toekomst meer zelf kunnen bepalen uit welke onderdelen een mbo-opleiding bestaat. De nationale kwalificatiestructuur moet zo aangepast worden dat deze meer maatwerk mogelijk maakt.
Dit toekomstperspectief schetst minister Van Engelshoven in een brief aan de Tweede Kamer over de vernieuwing van de kwalificatiestructuur. De minister vindt het van belang dat studenten meer mogelijkheden krijgen om zelf de inhoud van de opleiding te bepalen. Naast de huidige keuzedelen moeten studenten nog veel meer mogelijkheden krijgen om onderdelen van de opleiding zelf te kiezen. Het kan dan gaan om verdieping, innovatie of persoonlijke ontwikkeling.
Flexibiliteit
De minister vindt meer flexibiliteit in het stelsel van mbo-opleidingen belangrijk omdat de arbeidsmarkt van de toekomst dit vraagt. De baan voor veertig jaar bestaat niet meer. En in ieder beroep veranderen de werkprocessen voortdurend. Deze dynamiek op de arbeidsmarkt moet ook consequenties hebben voor de mbo-opleidingen. Volgens de minister kan de dichtgetimmerde kwalificatiestructuur daarbij een sta in de weg zijn. Deze kwalificatiestructuur bevat alle eisen voor mbo-opleidingen. De eisen worden vastgesteld door onderwijs en bedrijfsleven, samen vertegenwoordigd in SBB. Scholen ontwikkelen op basis van de kwalificatiestructuur opleidingen. Een veelgeroemd model, dat echter niet uitblinkt in flexibiliteit.
Responsiviteit
De minister benadrukt dat zij niet toe wil naar een complete herziening van de kwalificatiestructuur. Zij omschrijft deze als een goede basis. Wel zijn er volgens haar aanpassingen nodig ‘om de responsiviteit te verbeteren’, zodat opleidingen kunnen meebewegen met veranderingen op de arbeidsmarkt. Het gaat dan onder andere om de mogelijkheid sneller aanpassingen in kwalificaties door te voeren. Ook zouden scholen meer mogelijkheden moeten krijgen om zelf opleidingen samen te stellen. Maar de belangrijkste vernieuwing is dat studenten meer mogelijkheden moeten krijgen om zelf de opleiding in te vullen met relevante onderdelen. Zoals de minister in de brief schrijft: ‘Of het nu gaat om actualisatie van de opleiding, regionale ontwikkelingen, bredere oriëntatie, innovatieve ontwikkelingen in een beroep, of vakoverstijgende vaardigheden, zolang de inhoud ergens in het mbo te vinden is, kan de student het kiezen.’
Tijdpad
Volgens de minister vraagt het perspectief van een meer responsieve kwalificatiestructuur om een zorgvuldig implementatiepad. Om de keuzemogelijkheden waar te maken, moet bijvoorbeeld beter inzichtelijk worden uit welke onderdelen de kwalificatiestructuur bestaat. Het komend jaar (2021) wil de minister een technisch onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheden om de kwalificatiestructuur te gebruiken voor meer maatwerk. Op basis van dat onderzoek zal zij aan SBB advies vragen over de mogelijke vervolgstappen. Vervolgens wil de minister een tijdpad vaststellen voor het introduceren van de keuzeruimte, waarbij ook nog een wijziging van de Wet educatie en beroepsonderwijs (Web) nodig is. Wordt vervolgd…
Lees hier de brief over het toekomstperspectief van de kwalificatiestructuur
Lees ook: Ministerie werkt aan toekomstvisie mbo