Praten over je eigen kwaliteiten is niet gemakkelijk. Zeker niet voor een mbo’er die steeds te horen krijgt dat hij een ‘lage’ opleiding doet. Met het Talentenpaspoort kan een mbo’er laten zien wat hij in huis heeft. ‘Het brengt in beeld wat je allemaal kan en hoe je dat kan inzetten in de toekomst.’ Goed nieuws voor werkgevers die op zoek zijn naar jonge technici. In gesprek met een docent en drie studenten van ROC Tilburg.
door: Hans Zijlstra
Kirsten Cuppen geeft loopbaanbegeleiding en Nederlands aan monteurs van alle leeftijden: ‘De jongste is 18, de oudste is 56 jaar.’ Ze is docent aan de opleiding Mechatronica, werktuigbouwkunde en metaaltechniek van ROC Tilburg. Een brede opleiding die veel studenten trekt. ‘Je kunt verschillende richtingen kiezen en kennismaken met allerlei technieken.’ Maar hoe leer je studenten om keuzes te maken? ‘Begin met kleine stapjes,’ adviseert Kirsten. ‘Laat ze eerst ontdekken waar ze goed in zijn.’
Talenten
Tijdens haar jaren als leerkracht in het basisonderwijs viel het Kirsten op dat haar leerlingen steeds meer moesten presteren. ‘Waarom draait het niet iets meer om wie je als persoon bent en wat voor talenten en vaardigheden je hebt?’ Na haar overstap naar het mbo kwam ze in aanraking met een methode voor loopbaanbegeleiding van ImpactYou. In samenwerking met ImpactYou ontstond het Talentenpaspoort: ‘Ik weet wat mijn studenten nodig hebben en zij hebben de technische kennis.’
Persoonlijke kwaliteiten
Het Talentenpaspoort is veel meer dan een CV. ‘We hebben skills en talenten toegevoegd.’ Het biedt ook ruimte voor kwaliteiten die je buitenschool ontwikkelt. Een student bouwde een windmolen in zijn achtertuin. Een ander richtte een eigen band op: ‘Daarvoor moet je ondernemend zijn en goed kunnen samenwerken.’ Kwaliteiten die niet misstaan in een Talentenpaspoort: ‘Dit is een manier om te laten zien wie je bent en wat je kan.’
Over jezelf praten
Maar praten over je kwaliteiten blijft ingewikkeld. Over jezelf praten is toch al niet de hobby van eerstejaars student Dave. ‘Door het Talentenpaspoort wordt alles op een rijtje gezet. Dan zie je uiteindelijk zelf waar je goed in bent.’ Voor een deel wist hij dat wel. ‘Bij elektronica moet je heel precies kunnen werken.’ ‘Je hebt een vaste hand nodig bij het solderen,’ vult medestudent Wilco aan. Ook hij zegt dat hij moeite heeft om te bedenken wat hij kan. ‘Mensen zijn er niet zo goed in om dingen over zichzelf te zeggen die goed zijn. We drukken elkaar met de neus op onze fouten.’
Windmolen
Met hulp van hun docent Kirsten komen de kwaliteiten van de studenten wel naar boven. Thomas wist al dat hij goed was in techniek. ‘Ik had al veel basiskennis.’ Zijn ouders hielpen bij het invullen van het Talentenpaspoort. ‘Er kwam heel veel uit. Dat ik goed kan samenwerken en dat ik goed ben in elektronica.’ Wat heet: Thomas bouwde een vier meter hoge windmolen in de achtertuin. Hoe hij daarmee begon? ‘Gewoon, ik dacht, het waaide een keer hard.’ Doel van de windmolen is om er kleine batterijen mee op te laden. ‘Hij is nu in reparatie. Even een update doen.’
Samenspelen
Ook de andere studenten blijken er interessante hobby’s op na te houden. Wilco speelt gitaar, fietst veel en hangt met zijn vrienden. ‘Bij gitaarspelen moet je veel dingen tegelijk doen: tellen, naar het ritme luisteren.’ In de band waarin hij speelt komt daar nog eens bij: samenwerken met de andere bandleden. Dat is ook van belang bij het volleybalteam waar Dave in speelt. ‘Wel stressvol, want je kunt heel erg boos worden op elkaar.’ Maar zijn grootste passie is vloggen voor zijn eigen YouTube-kanaal. ‘Daar ben ik heel veel mee bezig. Eigenlijk ben ik wel gewend om te communiceren.’
Toekomst
Hoe de toekomst er uitziet? Wilco wil de muziek in, maar gaat eerst voor zijn diploma. ‘Na deze school wil ik muziekacademie gaan doen, en dan wil ik echt groot worden met mijn band. Als dat niets wordt, heb ik altijd nog iets waarvan ik zeker weet dat ik het leuk vind.’ Dave is er nog niet helemaal uit, maar mikt op techniek en zijn activiteiten als vlogger: ‘Bekend worden met YouTube lijkt me echt vet.’ En Thomas? Een eigen windmolenpark? ‘Dat is wel een grote ambitie. Ik wil bij een bedrijf voor machinebouw gaan werken. En dan later een eigen bedrijf beginnen.’
Docent Kirsten hoopt vooral dat het Talentenpaspoort in de toekomst onderdeel wordt van het curriculum in vo en mbo. De gemeente Amsterdam heeft al belangstelling om er mee aan de slag te gaan. Uit de verhalen van de studenten blijkt hoe waardevol dit instrument kan zijn. ‘Mooi om te zien dat je mensen in hun kracht kan zetten. Dat je ziet dat ze in zichzelf geloven.’
Lees hier meer over het Talentenpaspoort
Lees ook: Kirsten Cuppen genomineerd voor ‘Global Teacher Prize’
Meer artikelen van Hans Zijlstra op www.hanszijlstra.com