‘Scholen als verdedigers van de beschaving’

Bij een herziening van het onderwijsstelsel moet het brede maatschappelijke belang centraal staan. Dat stelt Remco Meijerink in een opinieartikel in de Volkskrant.

Meijerink, baas van de Friese fusieschool Firda, reageert met het opiniestuk op de toekomstverkenning ‘Vandaag is het 2040’ van demissionair minister Robbert Dijkgraaf. In deze verkenning schetst Dijkgraaf drie scenario’s voor een toekomstige inrichting van het onderwijs. In het eerste scenario dient het onderwijs primair een economisch doel: scholen zorgen ervoor dat werkgevers aan voldoende personeel kunnen komen. In een tweede scenario is het onderwijs in de eerste plaats gericht op de individuele ontplooiing van de student. Bij een derde scenario moeten scholen zich richten op de oplossing van grote maatschappelijke problemen als de klimaattransitie. Vanwege de demissionaire status van het kabinet heeft Dijkgraaf geen voorkeur voor een scenario uitgesproken. Het is de taak van een nieuwe Tweede Kamer en nieuwe bewindspersonen om een richting te kiezen.

Rendement

In afwachting daarvan heeft Remco Meijerink duidelijk stelling genomen. Volgens Meijerink maken we een cruciale fout als het onderwijs zich primair richt op de arbeidsmarkt en het economisch rendement. Al is het maar omdat we geen idee hebben hoe de arbeidsmarkt er over twintig jaar uitziet. Volgens Meijerink is het vooral belangrijk dat scholen jongvolwassenen leren om te gaan met de grote maatschappelijke vraagstukken: ‘We moeten ze leren hoe zij mee kúnnen en móeten bouwen aan onze samenleving. We moeten ze leren hoe waardevol en tegelijkertijd kwetsbaar de verworvenheden van onze samenleving zijn en hoe zij als actieve burgers onderdeel zijn van het behoud ervan. Ook, juist ook in het beroepsonderwijs.’

Beschaving

Wat Meijerink betreft gaat onderwijs over meer dan geld verdienen en de arbeidsmarkt. Hij haalt de Britse filosoof Jonathan Sacks aan: ‘Je hebt een leger nodig om een land te verdedigen. Maar je hebt scholen nodig om een beschaving te verdedigen.’ Bij een stelselherziening zou niet het economisch rendement of de individuele ontplooiing centraal moeten staan, maar het brede maatschappelijke belang: ‘We hebben dringend behoefte aan jonge mensen die, naast hun werk, ook aan onze samenleving van de toekomst bouwen.’

Lees hier het opinieartikel van Remco Meijerink (de Volkskrant, 13 september)

Lees ook: Toekomstverkenning: veel vragen, weinig antwoorden