Bij de verkiezingen van 17 maart valt er wat te kiezen, zo blijkt bij het debat dat studentenorganisatie JOB organiseerde. Zes politieke partijen bediscussieerden heikele onderwerpen als het bindend studieadvies in het mbo en het nut van een numerus fixus.
Aan het online debat ‘Stem mbo!’ doen de woordvoerders van zes politieke partijen mee. Na inleidingen van JOB-voorzitter Noah Hajji discussiëren de kandidaten over diverse stellingen. De eerste stelling heeft betrekking op het introduceren van een titel voor jongeren die een mbo-diploma behalen. Niels van den Berge (GroenLinks) is hier groot voorstander van: ‘Waarom krijg je op de hogeschool en de universiteit wel een titel, en op het mbo niet?’ Eppo Bruins (ChristenUnie) is het niet met hem eens: ‘Een vakman is trots op zijn vak, een titel voegt daar weinig aan toe.’ De aanwezige kandidaten zijn het er wel over eens dat mbo-studenten dezelfde rechten moeten hebben als studenten uit het hoger onderwijs. Zo moeten mbo-studenten van 16 of 17 jaar ook recht op studiefinanciering krijgen. Ook zouden jongeren onder de 18 jaar geen lesgeld moeten betalen en zouden hun schoolkosten vergoed moeten worden.
Numerus Fixus
Veel discussie levert de vraag op of mbo-scholen bij bepaalde opleidingen mogen werken met een numerus fixus. Volgens Anne Kuik, de nummer 3 op de CDA-kandidatenlijst, moeten scholen zeker de mogelijkheid hebben een studentenstop te hanteren. Kuik wijst op het voorbeeld van de populaire artiestenopleidingen. De afgelopen jaren hebben veel mbo-scholen zo’n opleiding gestart, terwijl er voor mbo-opgeleide artiesten slechts zeer beperkte kansen op de arbeidsmarkt zijn.
Mo Mohandis (kandidaat voor de PvdA) is het hier hartgrondig mee oneens. De arbeidsmarkt is zeer onvoorspelbaar, waardoor het voor scholen niet goed mogelijk is in te schatten hoeveel studenten een baan zullen kunnen vinden. Bovendien hebben mbo-scholen een bredere opdracht dan jongeren alleen een vak aan te leren: scholen werken ook aan de ontwikkeling van burgerschap. Mohandis is dan ook een groot tegenstander van een stop op opleidingen.
Bart Smals (VVD) sluit zich aan bij het standpunt van Anne Kuik. Smals noemt het voorbeeld van de economisch-administratieve opleidingen. Uit onderzoek blijkt dat veel studenten deze opleiding kiezen, zonder zich goed te verdiepen in de kansen op de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd dreigen in sectoren als zorg en techniek grote personeelstekorten. Het standpunt van Mohandis krijgt steun van de overige Kamerleden. Zo stelt Van Meenen (D66) dat studenten hun droom moeten kunnen najagen. Student Samuel is het daarmee eens: ‘Een student moet kunnen doen wat hij leuk vindt’.
Bindend studieadvies
Dezelfde kampen vormen zich bij de discussie over het bindend studieadvies in het mbo. Paul van Meenen wil dit ‘bsa’ zo snel mogelijk afschaffen. ‘De student kiest zelf of hij een opleiding wil volgen. Een studieadvies is goed, maar dit moet niet bindend zijn.’ Volgens Van Meenen moeten scholen meer geduld hebben met jongeren. ‘We moeten studenten niet door de studie heen jagen, maar hen de tijd gunnen om te groeien.’ Bart Smals is juist groot voorstander van het bindend studieadvies. Als een school constateert dat een jongere niet geschikt is voor een bepaalde opleiding, is het belangrijk dat de school de student behoedt voor een negatieve ervaring. Als goede gesprekken niet helpen, moet de school uiteindelijk een bindend negatief studieadvies kunnen geven.
Ook hier zijn de kampen langs dezelfde scheidslijnen verdeeld. PvdA, GroenLinks en ChristenUnie steunen het standpunt van Paul van Meenen. Volgens Eppo Bruins (ChristenUnie) is het bsa gewoon een slecht idee. Ook Mohandis, die eerder als Kamerlid het bindend studieadvies nog steunde, wil er nu van af. ‘Een advies is goed, maar een school moet een student niet kunnen wegsturen.’ Anne Kuik neigt meer naar het standpunt van de VVD. Als laatste middel kan het bindend studieadvies worden ingezet.
Verkiezingen
Het debat maakt al met al duidelijk dat er ten aanzien van het mbo-beleid zeker verschillen zijn tussen de diverse partijen. Waar CDA en VVD scholen de mogelijkheid willen geven een numerus fixus te hanteren en een bindend studieadvies af te geven, pleiten partijen als D66, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie vooral voor het recht van de student zelf een studiekeuze te maken. Er valt dus wat te kiezen op 17 maart!
Lees ook het verslag van het debat dat JOB vier jaar geleden organiseerde