Ondanks groeiende tekorten op de arbeidsmarkt voelt minister Dijkgraaf weinig voor meer sturing op de studiekeuze van studenten. Dat bleek bij de behandeling van de Onderwijsbegroting in de Tweede Kamer.
Tijdens het debat over de Onderwijsbegroting vroeg Claire Martens, de nieuwe onderwijswoordvoerder van de VVD, aandacht voor de mbo-opleidingen die een matig arbeidsmarktperspectief hebben. Moet de overheid gezien de personeelskrapte in cruciale sectoren als zorg en techniek niet meer gaan sturen op de studiekeuze van studenten?
Zelfregulering
In zijn schriftelijke antwoord geeft de minister aan weinig te voelen voor meer sturing. Volgens hem zijn de baankansen bij de meeste mbo-opleidingen goed. Verder gaat het ministerie uit van zelfregulering. Scholen zijn nu al wettelijk verplicht alleen opleidingen met arbeidsmarktperspectief aan te bieden. De Commissie Macrodoelmatigheid ziet op de ‘zorgplicht arbeidsmarktperspectief’ toe. Volgens deze zorgplicht mogen scholen alleen opleidingen aanbieden waar op de arbeidsmarkt behoefte aan is. Cruciaal daarbij is of studenten na hun diploma werk vinden. Als dit onvoldoende het geval is, kan de minister een school het recht ontnemen om een opleiding aan te bieden. Dit komt echter zelden voor.
Mooie woorden
Tijdens de begrotingsbehandeling besteedden de diverse woordvoerders en ook de minister de nodige mooie woorden aan het mbo. Zo pleitte Martens voor meer waardering voor het mbo. Doorstuderen op het hbo is wat haar betreft lang niet altijd nodig: ‘Mbo-onderwijs zou een gerespecteerd en gewaardeerd eindstation moeten zijn, en niet een automatische opstap naar het hbo.’
Stagediscriminatie
In het debat vroeg Dogukan Ergin (Denk) aandacht voor het onderwerp stagediscriminatie. Volgens Ergin is er sprake van een veelkoppig monster, dat moeilijk te bestrijden is. Hij heeft waardering voor het Stagepact dat minister Dijkgraaf vorig jaar heeft afgesloten en was benieuwd naar de resultaten. In zijn schriftelijke antwoord kon de minister wat details geven: in 2023 zijn bij SBB ruim dertig meldingen gedaan van stagediscriminatie. Slechts in één geval heeft dat uiteindelijk geleid tot het intrekken van de licentie om als leerbedrijf op te treden.
Oriëntatiejaar
Lisa Westerveld, woordvoerder namens Verenigd Links (GroenLinks/PvdA), ging in op de wens van jongeren om in het mbo een oriëntatiejaar te kunnen volgen. Eerder zegde minister Dijkgraaf al toe hiervoor een pilot te starten. Volgens Westerveld is het van belang dat jongeren zich tijdens dit jaar breed kunnen oriënteren. Zij riep de minister op om de pilot zo ruim in te richten dat studenten zich niet hoeven te beperken tot één opleidingsdomein. Minister Dijkgraaf zegde toe geen bezwaar te hebben tegen deze oproep. Later dit jaar wordt duidelijk aan welke spelregels het mbo-oriëntatiejaar moet gaan voldoen.
Op dinsdag 23 januari stemt de Tweede Kamer over de moties en amendementen die tijdens het debat zijn ingediend.
Lees ook: Soepboer wil stevigere plek voor het Fries op het mbo