Tijdens het debat over de Onderwijsbegroting werd iets meer duidelijk over de plannen van het kabinet voor het mbo. Wat weten we inmiddels?
Groen onderwijs
Vanaf 2019 zal het groene mbo op dezelfde manier worden bekostigd als het reguliere mbo. Dit is goed nieuws voor het groene onderwijs. De extra kosten die hiervan het gevolg zijn, naar verluidt enige tientallen miljoenen euro’s, worden uitgesmeerd over de sector als geheel. Een snellere harmonisatie – al in 2018 – is volgens de minister niet mogelijk omdat daar geen financiële ruimte voor is gereserveerd. Een motie van Bisschop (SGP) om de groene scholen al vanaf 1 januari 2018 een hogere financiering te geven wordt daarom door minister Van Engelshoven ontraden.
Nieuwe bekostigingssystematiek
Het kabinet wil zoals bekend af van de cascadebekostiging, waarbij scholen minder geld krijgen naarmate een student langer op school verblijft. De afschaffing van de cascade wordt de komende tijd voorbereid. Het is bedoeling dat de nieuwe bekostigingssystematiek vanaf 2019 van toepassing is.
Keuzedelen
Nog niet iedereen is akkoord met het uitstel van de examinering van de keuzedelen. Rudmer Heerema (VVD) kondigde alvast aan bij het komende debat over het mbo, op 13 december, hier een punt van te maken. Een ruime meerderheid van de Kamer lijkt echter het uitstel te steunen.
Nationaal skillsakkoord
Het praten over het onderwerp ‘Leven lang ontwikkelen’ gaat voorlopig door. Concreet heeft minister Van Engelshoven aan de Tweede Kamer toegezegd dat voor de zomer van 2018 een brief komt over een nationaal skillsakkoord. Hierbij zal ook worden ingegaan op de mogelijkheden van een individuele leerrekening voor werkenden.
Onderwijsovereenkomst
Er is inmiddels weinig draagvlak meer voor de in het mbo verplichte onderwijsovereenkomst. Volgens minister Van Engelshoven is er geen reden om mbo-studenten anders te behandelen dan andere studenten. De minister heeft daarom sterk de indruk dat de onderwijsovereenkomst overbodig is, maar wil wel een inmiddels gestart onderzoek hierover afwachten. Dit onderzoek wordt in het voorjaar van 2018 verwacht.
Kwalificatiestructuur
In het regeerakkoord is afgesproken dat er iets gedaan gaat worden aan de ‘beperkende werking’ van de kwalificatiestructuur. De regering is van plan om scholen de kans te geven om via experimenten onderwijs te verzorgen buiten de kwalificatiestructuur om. Vanaf 2019 zouden mbo-scholen onderwijs moeten kunnen aanbieden op basis van zo’n experiment. Wat precies de experimenteerruimte inhoudt, blijft onduidelijk.
Urennorm
Veel mbo-scholen hikken aan tegen de 1.000-urennorm. Scholen kunnen onder voorwaarden afwijken van deze norm, maar maken hier weinig gebruik van. Paul van Meenen (D66) vraagt daarom in een motie met als titel ‘Tijd voor het mbo’ de urennorm aan te passen. Minister Van Engelshoven laat het oordeel over deze motie aan de Kamer, met andere woorden: ze ontraadt de motie niet.
Rekentoets
Conform het regeerakkoord wil het kabinet af van de huidige rekentoets. De Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren werkt op dit moment aan een alternatief. Het hoeft hier volgens minister Slob niet te gaan om een nieuwe (betere) toets, maar het kan ook gaan om een andere vorm van rekenonderwijs. De nieuwe regeling zou van kracht moeten zijn vanaf het schooljaar 2019-2020. Minister Slob zegde toe nog voor de Kerst uitsluitsel te geven over de vraag of de rekentoets voor vwo-leerlingen dit jaar meetelt voor het examen. Voor mbo-leerlingen telt de toets al niet meer voor het diploma.
Lerarenregister
Volgens minister Slob is er bij het lerarenregister sprake geweest van een valse start. In samenspraak met het ‘registerparlement’ (formeel: de Afvaardiging van de deelnemersvergadering) wordt nu een nieuwe start gemaakt. Volgens Slob gaan de docenten met frisse energie aan de slag met het kwaliteitskader voor het register. Het gaat daarbij om de criteria voor herregistratie en voor de validering van het scholingsaanbod. Een tijdsplanning geeft de minister niet. Lees ook ons eerdere bericht over het uitstel van het register.
Kwaliteitsafspraken
Het kabinet wil bij de kwaliteitsafspraken voor het mbo (en het hbo) meer ruimte geven aan de scholen. Het is de bedoeling om ‘van onderop’ tot nieuwe afspraken te komen. Komend voorjaar wil de minister in sectorakkoorden concrete kwaliteitsafspraken maken. Een onafhankelijke partij zal toetsen of de afspraken nagekomen worden. Scholen die hun afspraken nakomen, kunnen aanspraak maken op extra geld.
Vakcertificaten
Scholen krijgen de mogelijkheid om leerlingen die hun vak goed beheersen, maar die moeite hebben met algemene vaardigheden als Nederlandse taal, een ‘vakcertificaat’ te geven. Hoe een en ander concreet vorm gaat krijgen, is nog onduidelijk. Duidelijk is wel dat het de voorkeur geniet als studenten een (volledig) diploma halen.
Begeleiding op de arbeidsmarkt
Peter Kwint (SP) wil dat studenten met een diploma op entreeniveau of niveau 2 nog twee jaar door de school begeleid worden bij hun eerste ervaringen op de arbeidsmarkt. Minister Van Engelshoven vindt die begeleiding zeer zinvol. Toch ontraadt zij de motie, met het argument dat veel scholen dit al doen.
Stemming over de ingediende moties vindt dinsdag 12 december plaats. Op woensdag 13 december vindt in de Vaste Kamercommissie voor OCW een Algemeen Overleg plaats over het mbo.