Aan het eind van het jaar blikt MBO-Today terug op 2015: van toekomstvisies en kwaliteitsafspraken tot oplossingen voor roc Leiden en het uitstel van de rekentoets.
Januari: Minister Bussemaker geeft op vakschool HMC (Amsterdam) het startschot voor de excellentieprogramma’s in het mbo. De komende jaren is er bijna € 100 miljoen beschikbaar voor het stimuleren van excellentie in het mbo. De kritiek op de rekentoets neemt toe. In de Tweede Kamer steunt een meerderheid van VVD, PVV en PvdA de aanpak van staatssecretaris Dekker. Het concept-wetsvoorstel voor het lerarenregister krijgt vanuit het mbo veel kritiek: het voorstel zou te weinig rekening houden met de specifieke positie van het mbo, bijvoorbeeld wat betreft de rol van instructeurs. Eind januari stemt de Eerste Kamer in met het nieuwe leenstelsel. Het goede nieuws voor het mbo is dat minderjarige mbo’ers vanaf 2017 gebruik kunnen maken van een OV-studentenkaart.
Februari
Medio februari grijpt minister Bussemaker in bij roc Leiden. Via een formele ‘aanwijzing’ roept zij de school op snel met een oplossing te komen voor de financiële problemen. Die oplossing bestaat uit een fusie met het ID College. Eind februari komt het advies van Marco Florijn over de positie van de kleine, unieke vakopleidingen naar buiten. Een aparte vakinstelling of een regieorgaan voor unieke opleidingen is volgens minister Bussemaker financieel niet haalbaar. Zij vindt het verstandiger kleine opleidingen binnen grotere instellingen een plek te geven.
Maart
Maart begint met een leuk nieuwtje voor het mbo: er komt een CJP-kaart voor mbo-studenten. Met de MBO-Card kunnen leerlingen met korting naar culturele voorstellingen. Verschillende musea en instellingen ontwikkelen programma’s die aansluiten op de belevingswereld van mbo’ers. De Vries Scheepsbouw uit Makkum wordt dankzij de eigen bedrijfsschool verkozen tot beste leerbedrijf. De details over de indicator studiewaarde – onderdeel van de kwaliteitsafspraken in het mbo – worden bekendgemaakt: scholen die erin slagen leerlingen te laten afstuderen op een hoger niveau dan op basis van de vooropleiding verwacht wordt, krijgen hiervoor een extra beloning.
April
In april krijgt het Nederlandse mbo een compliment: volgens Europees vergelijkend onderzoek scoort het Nederlandse mbo vooral goed op het gebied van toegankelijkheid, aantrekkelijkheid en flexibiliteit. En er is nog meer goed nieuws: de Inspectie concludeert in het Onderwijsverslag dat de kwaliteit van het mbo-onderwijs sterk is verbeterd. Ruim 90% van de opleidingen voldoet aan de basiskwaliteit, alleen de kwaliteit van de examinering blijft nog achter. Dat de scholen met deze complimenten nog niet tevreden zijn blijkt als alle scholen in april een kwaliteitsplan indienen. Eind april presenteert de MBO Raad de eigen toekomstvisie ‘Op weg naar een toekomstbestendig en responsief mbo’. Veel aandacht krijgt het voorstel om havo en vmbo te integreren.
Mei
In mei komt minister Bussemaker terug op haar oorspronkelijke voorstel voor een fusie van roc Leiden en het ID College. In plaats daarvan pleit ze nu voor tijd om tot een gemeenschap van mbo-colleges in de regio Leiden te komen. Om de huisvestingsproblemen op te lossen moet er uit het landelijk beschikbare mbo-budget € 40 miljoen worden vrijgemaakt. In mei wordt het wetsvoorstel voor keuzedelen gewijzigd: scholen krijgen meer ruimte om ‘losse’ keuzedelen aan te bieden.
Juni
In juni wordt bekend dat de fusie van beide Rotterdamse mbo-scholen Zadkine en Albeda niet doorgaat. De vorming van sectorale mbo-colleges in Rotterdam is voorlopig van de baan. Vlak voor de zomer moet de Tweede Kamer zich uitspreken over het voorstel van minister Bussemaker om roc Leiden met € 40 miljoen te steunen. Coalitiegenoot VVD steunt het kabinetsvoorstel niet. Kamerlid Anne-Wil Lucas (VVD) pleit voor een faillissement en krijgt hiervoor steun van CDA en PVV. Een nipte meerderheid van o.a. PvdA, SP en D66 steunt minister Bussemaker.
Juli
Staatssecretaris Sander Dekker maakt bekend dat de eisen aan de rekentoets versoepeld worden: ook met een 5 kunnen studenten hun diploma behalen.
Augustus
Tijdens de Wordskills in Sao Paolo (Brazilië) behaalt Nadine Klingen op het onderdeel etaleren een gouden medaille. Vijftien Nederlandse studenten kregen een medaille voor excellent vakmanschap. Volgens Minister Bussemaker is er geen sprake van dat mbo-scholen vaak kwetsbare jongeren weigeren, zoals uit een uitzending van Nieuwsuur zou blijken. Van de 100.000 jongeren die vorig jaar een mbo-opleiding begonnen, zouden er slechts zo’n honderd niet zijn toegelaten.
September
In Utrecht gaat het honderdste vakcollege van start. In de vakroute vormen vmbo en mbo één doorlopende leerlijn. De Stichting Leergeld luidt de alarmklok over de hoge studiekosten die studenten bij sommige opleidingen moeten betalen. Minister Bussemaker nuanceert de problemen. Volgens het groene mbo staat de bekostiging van het groene onderwijs onder druk door een bezuiniging bij het ministerie van Economische Zaken. Frans Leijnse wordt benoemd als voorzitter van de Commissie Macrodoelmatigheid mbo.
Oktober
De kritiek op de rekentoets houdt aan. Doordat de PvdA-fractie de steun voor het rekenbeleid intrekt, is er geen meerderheid meer in de Tweede Kamer. Staatssecretaris Dekker kan niet anders dan besluiten tot verder uitstel van de rekentoets in het mbo: eerst moet het rekenniveau op het voortgezet onderwijs op orde zijn. Rekendocenten in het mbo zijn zeer teleurgesteld. In oktober komen werkgevers en vakbonden (zonder de AOb) tot een afspraak over een loonsverhoging voor alle mbo-docenten die nog in november wordt uitgekeerd. De FNV heeft felle kritiek op dit loonakkoord zonder cao. De plannen voor een bpv-monitor blijken moeizaam te lopen. SBB werkt aan nieuwe opzet van de monitor, waarbij bedrijven, docenten en leerlingen worden bevraagd.
November
Minister Bussemaker maakt in een brief aan de Tweede Kamer haar plannen voor kleinschalig mbo bekend. De toonzetting (strijd tegen ‘leerfabrieken’) valt slecht in het mbo. Scholen, docenten, studenten en toezichthouders maken in een gezamenlijke reactie bezwaar tegen het verplicht opleggen van kleinschalig mbo. De discussie hierover zal in 2016 verder gaan. In een voortgangsrapportage over Leven Lang Leren wordt het voorstel gedaan om tot losse certificaten in het mbo te komen.
December
De commissie-Meurs publiceert haar rapport Ontspoorde ambitie over de problemen bij roc Leiden. Overambitieuze, maar amateuristische bestuurders vertilden zich aan de nieuwbouw. Toezichthouders, maar ook de Inspectie, faalden. Kamerlid Lucas (VVD) blijft pleiten voor een faillissement van roc Leiden. Het CDA steunt – anders dan in juni – Lucas niet meer. De Tweede Kamer stemt dan ook met grote meerderheid in met een tweede tranche van noodhulp aan Leiden. In december maken minister Bussemaker en staatssecretaris Van Dam (Economische Zaken) ook bekend dat de overheveling van het groene mbo van het ministerie van Economische Zaken naar dat van Onderwijs aanstaande is. Een definitief besluit hierover wordt echter overgelaten aan een nieuw kabinet. Ook het overleg over de nieuwe cao in het mbo wordt uitgesteld tot januari 2016. U zult er alles over lezen op MBO-today in 2016.